حسابرسی داخلی نقش مهمی در عملیات شرکت و حاکمیت شرکتی ایفا می کند. این نوع حسابرسی علاوه بر حصول اطمینان از اینکه یک شرکت از قوانین و مقررات پیروی می کند، درجه ای از مدیریت ریسک و محافظت در برابر تقلب، اتلاف یا سوء استفاده احتمالی را فراهم می کند. نتایج ممیزی داخلی پیشنهادهایی را برای بهبود فرآیندهای فعلی ارائه می‌کند که ممکن است شامل سیستم‌های فناوری اطلاعات و همچنین مدیریت زنجیره تامین باشد.
حسابرسی داخلی ممکن است به صورت روزانه، هفتگی، ماهانه یا سالانه انجام شود. برخی از دپارتمان ها ممکن است بیشتر از بقیه ممیزی شوند. به عنوان مثال، یک فرآیند تولید ممکن است به صورت روزانه برای کنترل کیفیت ممیزی شود، در حالی که بخش منابع انسانی ممکن است تنها یک بار در سال ممیزی شود.
مطالعه بیشتر: آشنایی با انواع امکانات نرم افزارهای حسابداری
حسابرسی داخلی چیست؟
به عنوان یک مدیر، ضروری است که بدانید حسابرسی یک فرایند کنترلی است که نقاط ضعف و قوت در سازمان را شناسایی می‌کند. همچنین، مفهوم این نوع حسابرسی و نحوه اجرای آن امری بسیار حیاتی است که به شما کمک می‌کند تا عملکرد و عملیات سازمانی را بهبود بخشیده و ریسک‌ها را کاهش دهید.
بدون انجام این نوع حسابرسی، احتمال وقوع خطاها و اشتباهات در فرآیند حسابداری افزایش می‌یابد. در ممیزی داخلی، ارزیابی کیفیت هزینه‌ها، بررسی وضعیت مالی شرکت، تعیین دارایی‌ها و بررسی عملیات مالی انجام می‌شود. بدون اجرای حسابرسی، امکان پیشگیری از خطاها و احتمال خسارت مالی وجود ندارد.
حسابرسی داخلی می‌تواند به راحتی نواقص و ضعف‌ها در حسابداری شرکت و سازمان را شناسایی کند. به علاوه، با انجام این نوع حسابرسی، سوءاستفاده‌های مالی و انحرافات اقتصادی به وضوح مشخص می‌شوند، که این اقدام می‌تواند از وقوع ضرر و زیان بیشتر جلوگیری کند. یکی از مزایای این نوع حسابرسی، شناسایی منابعی است که به طور ناکارآمد هزینه می‌شوند.
حسابرسی به شما کمک می‌کند تا تمامی منابع داخلی و خارجی سازمان را شناسایی کنید. علاوه بر این، شفافیت، تمامی پرداختی‌ها و دریافتی‌های شما را نمایان می‌سازد.
به هر اندازه‌ای که شرکت و سازمان شما باشد، اهمیت نظارت و این نوع حسابرسی بی‌اندازه است. بدون این نظارت، دقت و صحت امور مالی معلوم نخواهد شد.
فرآیند حسابرسی داخلی از لحظه بررسی مدارک و معاملات شروع شده و تا جمع‌بندی حساب‌ها و تهیه ترازنامه ادامه می‌یابد. میزی داخلی در بانک‌ها، ممیزی داخلی مبتنی بر ریسک و ممیزی داخلی شرکت‌ها از جمله جریانات متداول در این حوزه محسوب می‌شود.
مطالعه بیشتر: تفاوت حسابداری و حسابرسی چیست؟
اهمیت حسابرسی داخلی
برخی ممکن است فکر کنند ممیزی داخلی به اندازه ممیزی خارجی ارزشمند نیست. با این حال، روش‌های زیادی وجود دارد که حسابرسی داخلی برای شرکت و طرف‌های خارجی ارزش قائل می‌شود:
- مدیریت می تواند در مورد آنچه که باید کشف شود کارآمدتر باشد: به عنوان مثال، در حالی که حسابرسی‌های مالی خارجی باید یک سیستم مالی کامل را بررسی کنند، یک شرکت ممکن است نگران این باشد که فرآیند مدیریت نقدینگی به طور ناقص مدیریت می شود. بنابراین، مدیریت می تواند تصمیم بگیرد که تمام روش های حسابرسی را برای تجزیه و تحلیل فرآیندهای نقدی انجام دهد.
- ممکن است باعث صرفه جویی در هزینه شرکت ها شود: اگر فرآیندهای یک شرکت بسیار قوی باشد، فرآیند حسابرسی خارجی ممکن است آنقدر فشرده نباشد، در نتیجه هزینه حسابرسی خارجی و زمان صرف شده برای حمایت از حسابرسان خارجی کاهش می‌یابد.
- شرکت محیط کنترلی خود را بهبود می بخشد: اگر حسابرسی داخلی هیچ یافته‌ای ارائه ندهد، کارکنان ممکن است از اینکه کارشان تحلیل و بررسی شود و گزارش داده شود، آگاه باشند. این ممکن است باعث افزایش انگیزه آنها برای رعایت سیاست‌های شرکت شود.
- ممکن است شرکت ها را کارآمدتر کند: ممیزی های خارجی اغلب به منظور بهبود فرآیندها نیستند. آنها به منظور بررسی دقیق بودن فرآیندها انجام می شوند. این تمایز مهم است زیرا یک شرکت ممکن است با فرآیندهای ناکارآمدی که حداقل الزامات را برآورده می کند، «به تازگی به موفقیت برسد».
- گزارش‌های حسابرسی داخلی به مدیریت امکان می‌دهند تا از ابتدای مسیر اصلاحات را اعمال کنند: مدیریت به جای اینکه وقتی یک ممیزی خارجی نقصی پیدا می‌کند به طور عجولانه و عجله‌آمیز عمل کند، می‌تواند بیشتر به دور از عجله و با دقت به اندیشیدن درباره راه‌حل‌ها بپردازد، سپس راه‌حل مناسب را اجرا کند و در نهایت بررسی کند که آیا راه‌حل اعمال شده موثر بوده یا خیر.
برخی از بخش ها ممکن است نیاز به نظارت بیشتر داشته باشند: خواه فقدان تخصص، کمبود نیروی انسانی یا مشکل با پرسنل فعلی باشد، یک شرکت ممکن است از هدف قرار دادن یک منطقه خاص و بررسی رسمی گردش کار و فرآیندهای خود بهره مند شود.
روش‌ها و مراحل حسابرسی داخلی (COSO)
COSO یک سازمان غیردولتی و مستقل است که در زمینه‌های مختلف از جمله چارچوب کنترل‌های داخلی، چارچوب مدیریت ریسک سازمان و پیشگیری از تقلب فعالیت می‌کند. چارچوب کنترل‌های داخلی COSO از سال ۱۹۹۲ مورد استفاده قرار می‌گیرد و به عنوان یک مبنای اساسی برای ارزیابی کنترل‌های داخلی شناخته می‌شود.
استفاده از این چارچوب به منظور بهبود کارایی و کارایی عملیات‌ها، گزارش‌ها و تطبیق آنها با قوانین و مقررات طراحی شده است. پنج مولفه و عناصر کنترل‌های داخلی باید رعایت شود. این مولفه‌ها عبارتند از:
- اجزای محیط کنترلی
- ارزیابی ریسک
- فعالیت‌های کنترلی
- اطلاعات و ارتباطات
- فعالیت‌های نظارتی
مطالعه بیشتر: مراحل ثبت و کدینگ حسابداری پیمانکاری
فرآیند حسابرسی داخلی
حسابرسان داخلی به طور عمومی یک بخش را شناسایی می‌کنند، درکی از فرآیند کنترل داخلی فعلی را به دست می‌آورند، آزمون‌های میدانی را انجام می‌دهند، با کارکنان بخش درباره مسائل شناسایی شده در ارتباط هستند، یک گزارش حسابرسی رسمی را آماده کرده و با مدیریت بررسی می‌کنند. در صورت لزوم با مدیریت و هیئت مدیره پیگیری می‌کنند تا اطمینان حاصل شود که توصیه‌ها اجرا شده‌اند.
مرحله 1: برنامه ریزی
قبل از انجام هر روش حسابرسی، حسابرسان داخلی اغلب با تدوین برنامه حسابرسی شروع می کنند. این الزامات حسابرسی، اهداف، جدول زمانی، برنامه زمانی و مسئولیت های اعضای تیم حسابرسی را تعیین می کند. ممیزی ها ممکن است ممیزی های قبلی را برای درک انتظارات مدیریت برای ارائه و جمع آوری داده ها بررسی کنند.
طرح ممیزی اغلب دارای یک چک لیست است تا اطمینان حاصل شود که اعضای تیم به انتظارات گسترده پایبند هستند. تیم حسابرسی داخلی همچنین ممکن است پیشگیرانه برای ملاقات با مدیریت در طول حسابرسی برنامه ریزی کند تا وضعیت و مشکلات حسابرسی را به اطلاع برساند. مرحله برنامه ریزی اغلب با یک جلسه آغازین به پایان می رسد که ممیزی را آغاز می کند و اطلاعات اولیه مورد نیاز را به اطلاع رسانی می کند.
مرحله 2: حسابرسی
بسیاری از رویه‌های حسابرسی استفاده شده توسط حسابرسان داخلی مشابه حسابرسان خارجی هستند. بعضی از شرکت‌ها ممکن است از حسابرسی‌های پیوسته استفاده کنند تا نظارت مداوم بر روی روش‌های عملکرد شرکت را اطمینان دهند. تکنیک‌های ارزیابی مطمئن می‌کنند که یک حسابرس داخلی تحت کنترل، درک کاملی از رویه‌های کنترل داخلی را به دست می‌آورد.
برای جلوگیری از مختل شدن گردش کار روزانه، حسابرسان از تکنیک‌های ارزیابی غیرمستقیم مانند بررسی نمودارهای جریان، سیاست‌های کنترل بخش یا اسناد دیگر موجود، استفاده می‌کنند.
رویه‌های کار در محل حسابرسی ممکن است شامل مطابقت تراکنش‌ها، شمارش فیزیکی، محاسبات ردیابی حسابرسی و تصحیح حساب‌ها براساس قوانین مورد نیاز باشد. تکنیک‌های تحلیل ممکن است داده‌های تصادفی را آزمایش کند یا در صورتی که حسابرس اعتقاد دارد فرآیند کنترل داخلی باید بهبود یابد، داده‌های خاص را مورد تست قرار دهد.
حسابرسی داخلی ممکن است با یک محدوده مشخص شروع شده باشد. اما همانطور که تیم حسابرسی اطلاعات را جمع آوری و تجزیه و تحلیل می کند، ممکن است نیاز به تعریف مجدد هدف و میزان حسابرسی باشد که شامل ارزیابی مجدد جدول زمانی اصلی یا منابع تخصیص یافته به حسابرسی است.
مرحله 3: گزارش
یک گزارش میانی معمولاً شامل نتایج حساس یا مهم است که حسابرس فکر می‌کند هیئت مدیره نیاز دارد که بلافاصله بداند.
گزارش حسابرسی داخلی شامل یک گزارش رسمی است و ممکن است شامل یک گزارش موقت اولیه یا یادداشتی باشد. گزارش میان دوره ای معمولاً شامل نتایج حساس یا مهم است که حسابرس فکر می‌کند هیئت مدیره نیاز دارد که بلافاصله بداند. حسابرسی میان‌دوره‌ای مانند صورت‌های مالی میان‌دوره‌ای، مجموعه‌ای از اطلاعات مفید را برای ایجاد مسیر برای بخش باقی‌مانده به اطلاع می‌رساند.
گزارش نهایی شامل خلاصه‌ای از روش‌ها و تکنیک‌های مورد استفاده برای تکمیل حسابرسی، شرح یافته‌های حسابرسی و پیشنهادهایی برای بهبود کنترل‌های داخلی و روش‌های کنترل است. گزارش نهایی همچنین ممکن است مراحل بعدی را از نظر تغییراتی که باید اجرا شود، فرآیندهای نظارتی و بررسی‌های آتی شامل می‌شود.
مطالعه بیشتر: بررسی جامع انواع گزارشات مالی مدیریتی
مرحله 4: نظارت
پس از مدت زمان تعیین شده، حسابرسی داخلی ممکن است برای اطمینان از اعمال تغییرات مناسب پس از بسته شدن حسابرسی، مراحل بعدی را درخواست کند. جزئیات و فرآیند این مراحل نظارت و بررسی اغلب در تحویل حسابرسی نهایی مورد توافق قرار می گیرد.
به عنوان مثال، یک حسابرسی مالی داخلی ممکن است نقص‌های جدی در کنترل‌های داخلی را کشف کند که حسابرس داخلی اعتقاد دارد این نقص‌ها از سوی حسابرسی مالی خارجی تایید نخواهد شد. مدیریت موافقت کرده است که تغییراتی را در مدت شش هفته آینده اعمال کند. پس از گذشت شش هفته، ممکن است به حسابرس داخلی وظیفه داده شود که یک بررسی محدود یا محدودی از نقص را انجام دهد تا ببیند آیا مشکل هنوز باقی مانده است یا نه.
وظایف حسابرس داخلی
حسابرس داخلی شرکت با دسترسی به همه مدارک و اسناد، کار خود را آغاز می‌کند. از وظایف دیگر کارکنان، همکاری کامل با حسابرس است. وظیفه حسابرس یافتن تمامی اشتباهات و نواقص در بررسی‌های مالی است. بدون حسابرسی، باید انتظار داشته باشید که با ضرر و زیان بسیاری مواجه شوید. حسابرس کسی است که باید دارای تسلط کامل بر امور مالی باشد. وظایف حسابرس داخلی شامل مسئولیت در پاسخگویی به مدیران و ارائه گزارش‌ها است. از دیگر وظایف حسابرس داخلی می توان به موارد زیر اشاره کرد:
- بهبود سیستم نظارت مالی در سازمان
- محافظت از دارایی‌ها و مدیریت منابع انسانی شرکت
- ارزیابی دقت گزارش‌های مالی شرکت
- شناسایی ضایعات منابع مالی
کاربرد حسابرسی داخلی در مشاغل پیمانکاری
کاربرداین نوع حسابرسی در نرم افزار حسابداری پیمانکاری شامل اطمینان از صحت، یکپارچگی و اثربخشی پردازش داده های مالی در نرم افزار است. حسابرسان داخلی انطباق با استانداردهای حسابداری را تأیید می کنند، کنترل های داخلی را ارزیابی می کنند و قابلیت اطمینان گزارش های مالی تولید شده توسط نرم افزار را ارزیابی می کنند. این نوع حسابرسی از طریق نظارت و تجزیه و تحلیل مستمر به بهینه سازی و قابلیت اطمینان سیستم های نرم افزار حسابداری پیمانکاری کمک می کند.
مطالعه بیشتر: دریافت دموی رایگان نرم افزار حسابداری پیمانکاری
و در آخر…
آموزش حسابداری و حسابرسی داخلی به منظور کاهش ضرر و زیان و شناسایی ریسک‌ها ارائه می‌شود. هر کسی که به عنوان حسابرس می‌خواهد فعالیت کند، باید دارای تسلط کافی بر امور مالی باشد. منابع زیادی از جمله کتاب‌های حسابرسی، ویدیوها و دوره‌های آموزشی حسابرسی برای حسابداران در دسترس قرار دارد.
