تفاوت پیمان و قرارداد چیست؟ آیا توافق و قرارداد معانی یکسانی دارند یا با یکدیگر تفاوت دارند، باید گفت که تا حد زیادی، تعریف پیمان و قرارداد مشابه است؛ با این حال، دو این تعاریف کاملاً یکسان نمی‌باشند.
در حوزه حقوق و تعهدات تجاری، دو اصطلاح رایج به نام‌های “پیمان” و “قرارداد” وارد می‌شوند که اغلب به اشتباه به جای یکدیگر استفاده می‌شوند.
در اصطلاح حقوقی، قرارداد و پیمان به صورت کلی به عنوان مفاهیم محدود و عمومی در نظر گرفته می شوند. این به این معناست که تمام پیمان‌ها به عنوان یک نوع قرارداد در نظر گرفته می‌شوند؛ با این حال، هر قرارداد به طور ضروری پیمان نمی‌باشد. به عبارت دیگر، در بعضی جنبه‌ها، قرارداد و پیمان از یکدیگر متمایز هستند.
با این وجود، این دو مفهوم دارای تفاوت‌های اساسی هستند که در این مقاله به طور دقیق به تفاوت پیمان و قرارداد خواهیم پرداخت.
مطالعه بیشتر: آشنایی با انواع نرم افزارهای حسابداری
تعریف پیمان
قبل از اینکه به تفاوت پیمان و قرارداد بپردازیم ابتدا به تعاریف جداگانه هر کدام خواهیم پرداخت. پیمان به یک توافق میان دو طرف اطلاق می‌شود که در آن یکی از طرفین تعهدات خود را به صورت رسمی نسبت به دیگری اعلام می‌نماید. این توافق می‌تواند به صورت کتبی یا شفاهی انجام گیرد.
در پیمان، معمولاً طرفین به این توافق می‌رسند که هر یک از آنان تعهدات خاصی را به منظور دریافت خدمات یا کالاهای مشخص انجام دهند.
به طور عمومی، یک عامل مهم در تفاوت پیمان و قرارداد این است که پیمان‌ها دارای یک مدت زمان مشخص و محدود می شوند و شامل جزئیات اجرایی از جمله زمان تحویل، هزینه، و شرایط پرداخت می‌گردند. پیمان‌ها در حوزه‌های مختلف از جمله ساخت و ساز، فناوری اطلاعات، حمل و نقل، و خدمات مشاوره استفاده می‌شود.
عناصر اصلی پیمان
- پیشنهاد و قبول
- موضوع پیمان
- تعهدات طرفین
- شرایط قانونی
- تعیین زمان
- تضمینات
- شرایط خاص
تعریف قرارداد
قبل از اینکه به تفاوت پیمان و قرارداد بپردازیم ابتدا باید بدانید که قرارداد چیست؟ قرارداد به یک توافق رسمی بین دو یا چند نهاد یا فرد اشاره دارد که نتیجه آن تعهدات حقوقی و مسئولیت‌هایی است که از آن به وجود می‌آید. این توافقات به صورت کتبی و بر اساس فرآیند متعارف ثبت می‌شوند.
قرارداد به طور عمومی حاوی تعهدات حقوقی، مسئولیت‌ها و شرایط کلی برای هر یک از طرفین می‌شود. این توافق به عنوان یک نقشه برای اجرای تعهدات خدمت می‌کند.
عناصر اصلی قرارداد
- پیشنهاد
- پذیرش
- تعهدات
- قابلیت اجرا
- موضوع قرارداد
- اجرایی بودن
این عناصر به طور کلی اصول اساسی هر قرارداد را تشکیل می‌دهند. هر یک از این عناصر نقش مهمی در ساختار و اعتبار قانونی یک قرارداد دارد.
مطالعه بیشتر: انواع قراردادهای پیمانکاری
تفاوت پیمان و قرارداد
در ادامه به تفاوت پیمان و قرارداد پرداخته ایم که عبارتند از:
1-نوع تعهد:
پیمان: یک تفاوت پیمان و قرارداد نوع تعهد میان آن هاست. در یک پیمان، تعهدات طرفین معمولاً به ارائه خدمات یا تحویل کالا مرتبط می شوند. یکی از طرفین، به عنوان مثال پیمان‌گزار، متعهد به ارائه خدمات یا تحویل کالاها می‌شود و طرف دیگر، به عنوان مثال پیمان‌کار، تعهد به پرداخت هزینه یا به دست آوردن سایر مزایا دارد.
قرارداد: همان طور که در بالا اشاره کردیم تفاوت پیمان و قرار داد در نوع تعهد است. قرارداد به یک توافق رسمی میان دو یا چند طرف اشاره دارد که نتیجه آن تعهدات حقوقی و مسئولیت های متنوع است. این تعهدات می توانند انواع مختلفی از تعهدات حقوقی، مالی، اداری و حتی تعهدات شخصی را شامل شوند. به عبارت دیگر، قرارداد نه تنها به تحویل کالاها یا ارائه خدمات محدود نمی‌شود، بلکه ممکن است جنبه‌های متعددی از تعهدات حقوقی را در بر بگیرد.
مطالعه بیشتر: دریافت دموی رایگان نرم افزار حسابداری پیمانکاری کاوش فردا
2-شکل توافق:
پیمان: شکل توافق نوع دیگری از تفاوت پیمان و قرارداد است. پیمان می‌تواند به صورت شفاهی یا کتبی منعقد شود، به این معنا که اشاره به یک پیمان ممکن است به یک موافقت‌نامه کتبی یا حتی یک توافق شفاهی داشته باشد.
قرارداد: شکل توافق در تفاوت پیمان و قرارداد به این صورت است که در قرارداد به طور عمومی به صورت کتبی و با رعایت روند حقوقی ثبت می شود. به عبارتی دیگر در یک قرارداد به عنوان یک سند رسمی حقوقی ثبت می گردد و تمام جزئیات توافقات به صورت کتبی ثبت و اطلاع رسانی می شوند.
3-مدت زمان:
پیمان: مدت زمان عامل مهم دیگر تفاوت پیمان و قرارداد است. عموماً، پیمان ها دارای یک مدت زمان مشخص و محدود هستند. این مدت زمان ممکن است به صورت صریح در متن پیمان ذکر شده باشد یا از طریق توافق شفاهی مشخص گردد.
قرارداد: در قراردادها ممکن است مدت زمان مشخص تعیین نشده باشد. در برخی حالات، تعهدات طرفین به صورت مداوم و بدون تعیین مدت زمان خاص ادامه پیدا می‌کند. این تفاوت این امکان را فراهم می‌کند که یک قرارداد برای مدت زمان طولانی‌تری اجرا شود.
4-جزئیات اجرایی:
پیمان: در پیمان، نکات اجرایی برای انجام خدمات یا تحویل کالاها به دقت مشخص و معین می‌شوند. این جزئیات عمدتاً در متن پیمان با دقت تعیین می‌گردند.
قرارداد: جزئیات اجرایی عامل مهم دیگری در تفاوت پیمان و قرارداد است. جزئیات اجرایی در قرارداد ممکن است گسترده تر و جامع تر باشد. در برخی از قراردادها، تمایل به پوشش تمام جوانب تعهدات و احقاق حقوقی دارد. به عبارت دیگر، قرارداد ممکن است حاوی بخش‌های متنوعی از تعهدات و شرایط باشد که به طور کامل با نیازها و توقعات طرفین همخوانی داشته باشد.
جزئیات اجرایی در قرارداد ممکن است جامع تر و گسترده تر باشد. در برخی از قراردادها، تمایل به پوشش تمام جوانب تعهدات و احقاق حقوقی دارد. به عبارت دیگر، قرارداد ممکن است حاوی بخش‌های متنوعی از تعهدات و شرایط باشد که به طور کامل با نیازها و توقعات طرفین هماهنگ باشد.
و در آخر…
در کل، هر یک از پیمان و قرارداد دارای تفاوت‌های خاصی هستند که باید با دقت در نظر گرفته شوند. انتخاب بین پیمان و قرارداد به میزان نیازها و شرایط ویژه هر توافق‌کننده وابسته است. پیشنهاد می‌شود که قبل از امضای هر یک از این دو، طرفین تمام این تفاوت‌ها و جوانب حقوقی را دقیقاً بررسی کرده و در صورت لزوم، به مشاوره حقوقی مراجعه کنند.
پیمان به یک توافق رسمی بین دو یا چند نهاد یا فرد اشاره دارد که در آن یک طرف (معمولاً نهادی موسس یا شخص حقیقی) تعهدات خود را به صورت رسمی به طرف دیگر (مثل یک پیمان‌کار یا نهاد دیگر) اعلام می‌کند. این تعهدات معمولاً مرتبط با ارائه خدمات یا تحویل کالاها به طرف دیگر می‌شود. پیمان‌ها در حوزه‌های مختلف از جمله ساخت و ساز، فناوری اطلاعات، حمل و نقل، و خدمات مشاوره استفاده می‌شود.
