مراحل ساخت و ساز همه پروژه های ساختمانی از یک روند پیروی می شود. پروژه های ساختمانی از نظر پیچیدگی، دامنه و نتایج مطلوب متفاوت هستند. تقریباً دانستن فرآیند به شما کمک می کند تا از ایده تا تکمیل، تصمیمات آگاهانه بگیرید. این فرآیند سخت است، اما برنامه ریزی مناسب به شما یک تجربه ساخت و ساز هیجان انگیز می دهد. دانش عمیق این مراحل به شما کمک می کند تا تصویر بزرگ را ببینید و دید خود را به یک پروژه ملموس واقعی تبدیل کنید. فرآیند ساخت در درجه اول به شش مرحله طبقه بندی می شود که به شرح زیر است:
- ایده، طراحی و برنامه ریزی پروژه
- پروانه های ساختمانی
- پیش ساخت
- تدارکات
- ساخت و ساز
- پس از ساخت
مدیریت مناسب پروژه دستورالعمل های منطقی و روشنی را در مورد آنچه در هر مرحله باید انتظار داشت با وظایف و اهداف به وضوح تعریف شده ارائه می دهد. حفظ تداوم پروژه در سرتاسر ضروری است. زیرا به حفظ پروژه در محدودیت های زمانی و بودجه ای کمک می کند. اجرای صحیح این مراحل ساخت، چارچوبی را ایجاد کرده که موفقیت پروژه را تضمین می کند. این مقاله در مورد هر یک از مراحل ساخت و ساز را توضیح می دهد و به شما یک نمای کلی از آنچه باید انتظار داشته باشید ارائه می دهد.
مطالعه بیشتر: آشنایی با انواع نرم افزار حسابداری کاوش فردا
مراحل ساخت و ساز
در ادامه به 6 مرحله ساخت و ساز اشاره شده است:
1. مفهوم، طراحی و برنامه ریزی پروژه
مفهوم پروژه جایی است که اولین ایده های یک پروژه قبل از شروع به طراحی دقیق در مورد آن فکر می شود و به دنبال جستجو برای مکان پروژه و مشخصات کدهای ساختمانی مربوطه است. در این مرحله از مراحل ساخت و ساز، مشارکت یک معمار برای اطمینان از امکان پذیر بودن همه چیز بسیار مهم است.
مطالعات امکان سنجی شامل بررسی اینکه آیا راه حل های پیشنهادی با اهداف اصلی همسو هستند یا خیر. پس از تصور پروژه، مالک، معمار و مدیر ساخت و ساز به مرحله طراحی می روند. این یک نقشه راه است که هدف پروژه و موانع قابل پیش بینی را برجسته می کند.
پس از پایان مفهوم، زمان ورود به مرحله طراحی است. طراحی قبل از تهیه کالاها و خدمات و قبل از شروع پروژه انجام می شود. معمار و تیم او مسئول به تصویر کشیدن ایده های مشتری هستند. طراحی شامل طراحی شماتیک، قراردادها و توسعه طراحی است.
قبل از ورود به طراحی شماتیک، اهداف و منظور پروژه باید مشخص شود. تصمیمات حیاتی مانند اندازه ساختمان و استفاده از فضا در این مرحله از مراحل ساخت و ساز مورد بحث قرار می گیرد.
مرحله بعدی شامل طراحی است که فضا و استفاده از مواد را نشان می دهد. ارزیابی هزینه پروژه نیز در این مرحله قبل از ادامه انجام می شود. این مرحله مقدماتی است و مناقصه از اینجا شروع می شود. اسناد پس از تهیه پیش نویس با مشخصات پروژه برای ارائه مناقصه در پروژه استفاده می شود.
معماران امکان سنجی پروژه را ارزیابی می کنند و ایده های مدرن را روی کاغذ می آورند در حالی که مهندسان ایمنی پروژه را تضمین می کنند. معمار و مهندس در این فاز فعال هستند، اما کار اصلی طراحی را در مرحله پیش ساخت تکمیل می کنند.
پس از طراحی، برنامه ریز پروژه با تدوین یک برنامه استراتژیک، پروژه را تنظیم می کند. این جایی است که پروژه به واحدهای قابل هضم کوچکتر تقسیم می شود که تعیین تکمیل جدول زمانی را آسان تر می کند.
2. پروانه های ساختمانی
دومین مرحله از مراحل ساخت و ساز، پروانه های ساختمانی است. قبل از شروع پروژه، لازم است کلیه پروانه های ساختمانی مورد نیاز تامین شود. این روند در طول پروژه ادامه دارد. زیرا رشته های مختلف مجوزهای متفاوتی دارند. این کار ممکن است وقت گیر باشد. چرا که چندین مقام همپوشانی باید یک پروژه را تایید کنند.
اگر برای یک پروژه حقوقی مورد نیاز است، باید قبل از ساخت، آن ها را زودتر تضمین کرد. استحقاق به کاربری مورد نظر ساختمان و نحوه ترکیب یا تضاد آن با الزامات برنامه ریزی شهری یا منطقه بندی شهرداری اشاره دارد.
موانع در هنگام تلاش برای ایمن سازی حقوقی می تواند باعث تاخیرهای زیادی در پروژه شود. در برخی پروژه ها ساده است اما در برخی دیگر ماه ها یا سال ها طول می کشد. کار با یک مدیر پروژه با تجربه، روند را روان تر می کند و به طور بالقوه خطرات موجود را کاهش می دهد.
مطالعه بیشتر: آشنایی با 10 شغل سودآور در ساخت و ساز
3. مرحله قبل از ساخت
این مرحله از مراحل ساخت و ساز، تمام کارهای یک پروژه ساختمانی را قبل از ساخت و ساز فیزیکی واقعی در بر می گیرد. هنگامی که برنامه ریزی پروژه نهایی شد، طراحی ساده می شود و منابع و نیروی کار جمع می شوند.
خدمات پیش از ساخت برای توسعه یک رویکرد رسمی در محاسبه هزینه ها، محدوده و زمان بندی برای اجرای پروژه ضروری است. برای پروژه حیاتی است و در این مرحله تیم پروژه جمع می شود و پایه پروژه و یک ساختار ارتباطی را تراز می کند. یک پایه و ساختار ارتباطی ضعیف منجر به شکاف ها و تاخیرهای احتمالی پروژه می شود.
در مراحل ساخت و ساز تیم پروژه در مرحله پیش از ساخت جمع می شوند تا محل ساخت و ساز را از قبل آماده کند. تیم پروژه متشکل از مدیر پروژه، مهندس میدانی، پیمانکار، سرپرست و مدیر ایمنی و بهداشت است.
کارفرما ممکن است هزینه های قبل از ساخت مانند خدمات حقوقی از وکلا برای بررسی هرگونه تضاد منافع احتمالی را متحمل شود. تیم پروژه همچنین پارامترهای طراحی و الزامات پروژه را با اهداف روشن و مختصر برای همه طرف‌ها بررسی می‌کند.
شرایط سایت نیز تأثیر بزرگی بر پروژه دارد و به دقت ارزیابی می شود.
پس از ارزیابی سایت، تیم پروژه برآورد هزینه واقعی را برای آزمایش دوام پروژه ارائه می کند. برآورد هزینه پروژه، نیروی کار، برنامه، شرایط سایت، مواد و الزامات قانونی را در نظر می گیرد. آن ها همچنین به سایر پروژه های قابل مقایسه و هزینه های انجام شده فکر می کنند. پیمانکار در اینجا به دنبال این است که پروژه را به محدودیت های بودجه ای ممکن نزدیک کند.
پس از مراحل تخمین هزینه، طرفین قرارداد قانونی الزام آور منعقد می‌کنند که به پیمانکار اجازه می‌دهند تا تسهیلات را از طرف مالک قرار دهد. پیمانکار برنامه طراحی مالک و سایر مشخصاتی که هزینه های ساخت پروژه را تعیین می کند در نظر می گیرد.
مطالعه بیشتر: دریافت دموی رایگان نرم افزار حسابداری پیمانکاری
4. تدارکات
مرحله تدارکات در بین مراحل ساخت و ساز جایی است که تیم پروژه تجهیزات، نیروی کار و مواد لازم را به دست می آورد. پیچیدگی این مرحله به اندازه پروژه، تاریخ شروع مورد انتظار و در دسترس بودن منابع بستگی دارد. پیمانکار عمومی در این مرحله قراردادهای جزئی را به پیمانکاران فرعی واگذار می کند. برداشت های جدید ساخت و ساز از نقشه های ساخت و ساز می تواند اولین گام در این فرآیند باشد. پس از این برداشت ها، پیمانکاران فرعی نیروی کار، مواد و محدوده کار را دریافت می کنند.
این مرحله از مراحل ساخت و ساز امکان صرفه جویی در پروژه را فراهم می کند. این باعث افزایش حاشیه سود تجاری ساخت و ساز برای پیمانکار می شود. یک پیمانکار با یک شبکه خوب و قابل اعتماد از تامین کنندگان یا فردی که در آن زمان بر روی چندین پروژه کار می کند ممکن است بر اساس مقیاس اقتصادی صرفه جویی زیادی کند. مشتری نیز ممکن است بسته به نوع قرارداد از این پس انداز بهره مند شود.
5. فاز ساخت و ساز
مرحله ساخت و ساز زمانی است که بیل به زمین برخورد می کند و زمین خالی را به یک آسمان خراش تبدیل می کند. برنامه ریزی در اینجا نتیجه می دهد. برگزاری یک جلسه قبل از ساخت ضروری است تا اطمینان حاصل شود که همه چیز آماده است. جلسه پیش از ساخت باید به موارد زیر رسیدگی شود:
- لجستیک و ذخیره سازی
- جزئیات قرارداد اولیه
- سلامت و امنیت
- کنترل کیفیت
- چالش های احتمالی طراحی
پس از جلسه پیش از ساخت، اکنون پروژه می تواند آغاز شود. پیمانکار اصلی کنترل کلی پروژه را در این مرحله حفظ می کند. او منابع را مدیریت، اسناد را نظارت و پیشرفت پروژه را به اطلاع می رساند. از طرفی تیم طراحی مسئولیت کنترل کیفیت را بر عهده دارد تا ببیند آیا پروژه با نقشه های مصوب مطابقت دارد یا خیر. تیم طراحی همچنین درخواست‌های تعویض، سفارش‌های تغییر و ارسال‌ها را بررسی می‌کند.
هر تیمی در این مرحله از مراحل ساخت و ساز برنامه خود را دارد. برنامه های گروه های مختلف بسته به نقش آن ها متفاوت است. برخی از پیمانکاران فرعی ممکن است نیاز به تکمیل بخشی از کار قبل از شروع قسمت خود داشته باشند. این نشان می دهد که اجرای ضعیف در این مرحله می تواند باعث ایجاد موانع زیادی در پروژه شود.
نظارت و کنترل
برخی از متدولوژی های مدیریت پروژه در اینجا مرحله متفاوتی برای نظارت و کنترل دارند. مدیر ساخت و ساز با استفاده از تکنیک های مختلف مدیریت پروژه بر بودجه، ریسک، مدیریت بیمه و محدوده نظارت می کند. یکی از بهترین ابزارها برای این مرحله KPI (شاخص عملکرد کلیدی) است. نمونه هایی از KPI ها عبارتند از ردیابی تلاش و هزینه، اهداف پروژه، و قابل تحویل.
6. پس از ساخت
این مرحله از مراحل ساخت و ساز از آن چیزی که بیشتر آن را تصور می کنند بسیار مهم است. ساخت و ساز واقعی تمام شده است، اما پروژه هنوز به مالک واگذار نشده است. در صورت عدم توجه مناسب به این فاز می تواند مشکلات زیادی را برای مالک به همراه داشته باشد.
تمام منابع غیر ضروری برای پروژه در این مرحله از بین می رود. اجاره ها برگردانده می شوند و سایت تمیز می شود. پیمانکاران فرعی که بخشی از کار خود را به پایان رسانده اند می توانند به پروژه های دیگر بروند.
در این مرحله از مراحل ساخت و ساز مدیر پروژه و مهندس سپس به طور فیزیکی از سایت بازدید می کنند و تمام مواردی را که هنوز تکمیل نشده اند لیست می کنند. پس از ایجاد لیست، مدیر با پیمانکار کار می کند تا خطاها را اصلاح کند.
مالک باید تمام اطلاعات لازم پروژه را در اختیار داشته باشد که شامل اسناد بسته مانند دفترچه راهنما، نقشه های ساخته شده، حسابداری و بیمه می شود. البته بیمه باید از بیمه ساختمانی به بیمه دائمی اموال تبدیل شود. برای پروژه های بزرگ تر، مرحله پس از ساخت یک فرآیند رسمی است که به نام راه اندازی شناخته می شود که سیستم ها برای اطمینان از برآورده شدن الزامات مشخص شده آزمایش می شوند.
مطالعه بیشتر: آشنایی با حسابداری ساخت و ساز
فرآیند ساخت و ساز چیست؟
فرآیند ساخت و ساز که به عنوان مراحل ساخت و ساز نیز شناخته می شود، فرآیندهای فیزیکی و مرتبط با آن مانند تخریب و پاکسازی محل است که به تکمیل یک پروژه کمک می کند. ذینفعان مختلفی مانند معماران، مهندسان، پیمانکاران و پیمانکاران فرعی در مراحل ساخت و ساز مشارکت دارند.
این فرآیند از طریق تهیه و تحویل یک سایت از کارفرما به پیمانکار آغاز می شود. زمانی پایان می یابد که پیمانکار پروژه تکمیل شده را به کارفرما تحویل دهد.
چرا آن ها مهم هستند؟
پروژه های عمرانی به صورت تکانه ای اتفاق نمی افتد، بلکه نیاز به برنامه ریزی زیاد و افراد آگاه برای تحقق آن ها دارند. مراحل ساخت و ساز به دلایل زیر مهم است:
آن ها به گسترش ریسک کمک می کنند: پروژه های ساختمانی با ذینفعان مختلفی درگیر هستند و مرحله بندی پروژه ها با پیروی از یک دستور خاص به کاهش و گسترش ریسک کمک می کند.
آن ها در هماهنگی پروژه کمک می کنند: متخصصان ساخت و ساز باید یک پروژه را با نظم خاصی تکمیل کنند و جمع آوری تمام متخصصان و منابع لازم برای شروع یک پروژه نیاز به هماهنگی زیادی دارد. پس از ساخت، مراحل به هماهنگی پروژه کمک می کند.
آن ها به عنوان راهنما عمل می کنند: مراحل ساخت و ساز، تکمیل پروژه را هدایت می کند، از مرحله مفهوم سازی شروع می شود تا تکمیل پروژه.
برای سازمان پروژه خوب است: مراحل ساخت و ساز به پروژه ها کمک می کند تا سازماندهی شده و به سرعت تکمیل شوند. مدیران پروژه و متخصصان از مراحل ساخت و ساز برای اطمینان از تکمیل وظایف خود استفاده می کنند.
نحوه سازماندهی فرآیند
سازماندهی فرآیند ساخت و ساز مستلزم هماهنگی و ارتباط زیاد بین اعضای تیم است. در زیر چند روش برای سازماندهی مراحل ساخت و ساز آورده شده است:
یک نقشه راه روشن داشته باشید: شما به یک طرح کلی از اهداف پروژه، منابع، جدول زمانی و بودجه تخمینی نیاز دارید. از جدیدترین ابزارها مانند نرم افزارهای مبتنی بر ابر استفاده کنید تا اطلاعات خود را ایمن و در مکانی امن نگه دارید.
چک لیست ساخت و ساز داشته باشید: چیزهای زیادی وجود دارد که فرد باید در یک پروژه ساختمانی انجام دهد. کارگران را تشویق کنید تا یک چک لیست داشته باشند تا مطمئن شوند که تمام مراحل ایمنی را رعایت می کنند.
اهداف خود را دنبال کنید: پس از مشخص کردن نقاط عطف پروژه، بهتر است پیشرفت تیم خود را زیر نظر داشته باشید. این کار باعث می شود تیم در قبال اهداف تعیین شده پاسخگو باشد.
ارتباط: ارتباط مستمر کلید حفظ پروژه در مسیر است. اگر مدیر ساخت و ساز با کارگران همسو نباشد، احتمالاً هرج و مرج رخ خواهد داد. همچنین مهم است که تمام ذینفعان پروژه را در جریان پیشرفت آن قرار دهید تا بهترین نتایج حاصل شود.
و در آخر…
مراحلی که در بالا مرور کردیم، نمای منطقی یک پروژه ساختمانی از ابتدا تا انتها است. یک پروژه ساخت و ساز یک تلاش موقتی است که شامل تجمیع منابع مختلف با هم است. مراحل ساخت و ساز یک فرآیند خطی است که شامل زنجیره ای از وظایف، ابزارها و تصمیمات است. تقریباً همه پروژه های ساختمانی منحصر به فرد هستند، اما همه آن ها از ابتدا تا انتها یک چرخه را دنبال می کنند.
فرآیند ساخت و ساز می تواند پیچیده باشد، به ویژه برای افرادی که با این فرآیند آشنا نیستند. مدیر پروژه نقشی حیاتی در هدایت پروژه از ابتدا تا انتها دارد. یک مدیر ساخت و ساز حرفه ای همچنین ایجاد تعادل بین نیازهای مختلف را در برنامه، هزینه و محدوده ممکن می سازد.
یک رکن بزرگ در فرآیند ساخت و ساز، ارتباط بین ذینفعان است. آن ها پروژه ساخت و ساز را ساده می کنند و اطمینان می دهند که تمام مراحل توسعه یافته و به موقع تکمیل می شوند.
