آشنایی مالیات صادرات و واردات | شرایط صادرات معاف از مالیات

مالیات صادرات و واردات کالا یکی از قدیمی‌ ترین اقسام مالیات است که درآمد به دست آمده از آن در بودجه عمومی دولت هزینه می شود که شامل بخش‌های مختلفی از جمله سود بازرگانی، حقوق گمرکی، عوارض اتومبیل ‌های وارداتی و سفارش کالا است. دولت برای تأمین هزینه ‌های خود برای واردات و صادرات، مالیات تعیین می کند. اگر از جمله کسانی هستید که در این زمینه فعالیت می ‌کنید باید این نکته را بدانید که مالیات برای صادرات طبق قانون تعیین شده و در تاریخ مقرر باید پرداخت شود. مالیات برای صادرات در سال های اخیر دچار تغییر و تحول زیادی شده است.

شرایط معافیت مالیاتی کالاها با یکدیگر متفاوت اند. در ادامه این مقاله از سایت کاوش از شرایط معافیت مالیات صادرات و قوانین و مقررات آن و… مورد بررسی قرار دهیم تا افراد فعال در این حوزه از قوانین و شرایط آن و معافیت های تعریف شده اطلاع یابند.

مطالعه بیشتر: نگاهی به قوانین و شرایط بخشودگی جرایم مالیاتی

مقدمه

همه ما می دانیم که مالیات ها همواره بلاعوض بوده و به صورت دائمی پرداخت می شوند. مالیات صادرات نیز از جمله مسائلی است که امروزه اصلاحات و تغییرات زیادی در آن صورت گرفته است و معافیت های زیادی به آن تعلق گرفته است. کشور ما ایران در بین دیگر کشورها به عنوان وارد و صادر کننده محصولات و مواد غذایی شناخته شده است. دولت می‌تواند با تعیین قانونی مالیات، درآمد زیادی از این بخش کسب کند. در واقع محصولات مختلفی به کشور وارد شده و از جمله مواد غذایی و محصولات دیگری صادر می‌شوند. سازمان ها و افرادی که در این حوزه فعالیت دارند؛ طبق قانون اداره مالیاتی باید بدانند که مالیات واردات و صادرات خود را به موقع پرداخت کنند.

مالیات صادرات چیست؟

مبالغی که از صادرکنندگان در ازای درآمد حاصل از صادرات به عنوان عوارض و مالیات از آن ها دریافت می شود را مالیات بر صادرات می گویند. دانستن این نکته ضروری است که فقط شرکت ها، سازمان ها و اشخاصی که دارای کارت بازرگانی هستند می توانند اقدام به صادرات و واردات نمایند. همچنین اگر از جمله کسانی هستید که در این زمینه فعالیت می ‌کنید باید بدانید که مالیات برای صادرات طبق قانون تعیین شده و در تاریخ مقرر باید پرداخت شود. به این علت که امور مالیاتی هر کسب و کاری از مهم ترین بخش های مربوط به امور مالی آن شرکت یا سازمان محسوب می ‌شود.

رسیدگی صحیح به این موضوع می تواند از متضرر شدن هر کسب وکار در امور مالیاتی جلوگیری کند و همچنین سهل انگاری در آن می تواند خسارت جبران ناپذیری را وارد نماید. توصیه ما به شما این است که نرم افزار حسابداری مالیاتی قابلیت محاسبه دقیق درآمدها و هزینه های خود و تعیین میزان مالیات به سازمان امور مالیاتی را بدون خطای انسانی برای شما فراهم می‌کند. اما قبل از آن صاحبین و مدیران کسب وکارها باید بدانند چه نوع مالیات هایی را پرداخت کنند تا از دریافت امتیاز محروم نشده و جریمه های سنگین را متحمل نشوند.

طبق ماده 141 قانون مالیات های مستقیم، درآمد حاصل از صادرات خدمات و کالاهای غیرنفتی و محصولات بخش کشاورزی، 100 درصد و درآمد حاصل از صادرات مواد خام، 20 درصد مشمول مالیات با نرخ صفر محاسبه می شوند. تبصره یک ماده 141 درآمد حاصل از صادرات کالاهایی که به صورت عبوری به ایران وارد شده و تغییری در ماهیت آن ایجاد نمی شود را با نرخ مالیات صفر محاسبه می کند. این ماده تا سال های گذشته صادرکنندگان از پرداخت مالیات صادرات معاف می کرد به این دلیل که سبب ارز آوری برای کشور می شد اما بر طبق سیاست های ارزی صادرکنندگان مشمول معافیت مالیاتی نخواهند بود.

مطالعه بیشتر: مالیات اصناف چیست و چگونه باید آن را پرداخت کرد ؟

اهمیت نرم افزار حسابداری در مالیات

سازمان‌های مالیاتی از ارگان‌هایی هستند که اکثر افراد حقیقی یا حقوقی که مشمول پرداخت مالیات می‌باشند به طور سالیانه با آن‌ها سروکار دارند. همانطور که مستحضر هستید در سال‌های اخیر فرآیند ثبت اظهارنامه‌های مالیاتی، پیگیری‌ها، صدور برگه و… از مواردی هستند که به صورت الکترونیکی انجام می‌شود. درگیری‌های حقوقی مالیاتی از جمله موضوعاتی است که همه مدیران کسب‌وکارها از انجام آن‌ها فراری هستند. یکی از استراتژی‌های کاربردی برای مدیریت انواع مالیات‌ها در حسابداری استفاده از نرم افزار حسابداری مالیاتی است. استفاده از نرم افزار حسابداری مالیاتی موجب کاهش اشتباهات انسانی شده و همچنین در وقت و هزینه به ویژه در بسیاری از رفت و آمدها صرفه جویی می‌شود.

ضرورت و نیاز به نرم افزار حسابداری مالیاتی در کسب وکارها باهم متفاوت است. به عنوان مثال در کسب‌وکارهای فعال به علت گستردگی فعالیت‌هایشان علاوه بر حسابدار مالیاتی که باید از دانش حسابداری و مالیات و مسائل حقوقی برخوردار باشد نیازمند این نوع نرم افزار حسابداری هستند تا بتوانند جریان امور را به خوبی کنترل کنند. در کسب‌وکارهای کوچک به دلیل محدودیت‌ در فعالیت‌های خود به استفاده خودکار از این نرم افزار کفایت می‌کنند. نرم افزار حسابداری کاوش از مزیت‌های آن کاربری ساده و یادگیری راحت است.

مالیات بر صادرات

از دیگر مسائل مرتبط با دریافت مالیات که نظرات مختلفی در این زمینه وجود دارد مالیات صادرات کالا است. ایران کشوری است که آن را تحت عنوان کشور صادر کننده مواد غذایی و محصولات مختلف می شناسند. برای تأمین بخشی از هزینه ‌های دولت مالیات بر صادرات دریافت می شود. اما در سال های اخیر جدیدترین مصوبه دولت این بوده است که مالیات بر صادرات برای بخش‌های زیادی معاف آن انجام شده است.

صادرکنندگان تحت چه شرایطی موظف به پرداخت مالیات صادرات می‌گردند؟

بر اساس قوانین جدید، صادرکنندگانی که درآمد حاصل از صادرات خود را به چرخه اقتصادی کشور بازنگردانند، از مزایای معافیت مالیاتی صادرات محروم خواهند شد. با این حال، طبق بخشنامه سال ۱۳۹۸، برخی از محصولات مانند فرآورده‌های کشاورزی و خدمات فنی مهندسی از این الزام مستثنی شده‌اند. ممکن است برایتان سوال باشد که منظور از بازگرداندن درآمد به چرخه اقتصادی چیست؟

روش های بازگرداندن ارز به چرخه اقتصادی

یکی از روش‌های بازگرداندن ارز به چرخه اقتصادی، فروش ارز به صورت حواله در سامانه نیما است.
انجام واردات کالا به ازای صادرات انجام شده نیز از روش‌های بازگرداندن ارز به چرخه اقتصادی محسوب می‌شود.
واگذاری ارز حاصل از صادرات به دیگران نیز یکی دیگر از روش‌های مؤثر در این زمینه است.
فروش ارز به صورت اسکناس به بانک‌ها و صرافی‌های معتبر کشور، راه دیگری برای بازگرداندن ارز به چرخه اقتصادی است.
بازپرداخت بدهی تسهیلات ارزی دریافتی از شبکه‌های بانکی نیز به بازگشت ارز به چرخه اقتصادی کمک می‌کند.

آیا صادرات شامل مالیات بر ارزش افزوده می‌شود؟

بله، همانطور که مالیات بر واردات برخی کالاها مشمول ارزش افزوده می‌شود، مالیات بر صادرات نیز از این قاعده مستثنی نیست. با این تفاوت که دامنه شمول مالیات بر ارزش افزوده در صادرات، برخلاف واردات، به همه کالاها تعلق نمی‌گیرد. اگر تاکنون با مفهوم مالیات بر ارزش افزوده آشنایی نداشته‌اید، پیشنهاد می‌شود برای کسب اطلاعات بیشتر، مقاله مرتبط با مالیات بر ارزش افزوده و جریمه عدم ارسال اظهارنامه آن را مطالعه کنید.

بر اساس قانون ۱۰ مالیات بر ارزش افزوده، صادرکنندگان در صورتی که شرایط مورد نظر را داشته باشند، از پرداخت مالیات بر ارزش افزوده معاف خواهند شد. شرایط لازم برای معافیت به شرح زیر است:

صادرکنندگان باید دارای پروانه سبز صادر شده توسط گمرک یا مجوز برگه خروجی باشند.
صادرکنندگان باید گواهی انجام کار را داشته باشند که توسط نزدیک‌ترین نمایندگی رسمی جمهوری اسلامی ایران در کشور مقصد تأیید شده باشد.

مطالعه بیشتر: مالیات بر ارزش افزوده چیست؟

لیست کالاهای صادراتی معاف از مالیات

همان طور که در بالا اشاره شد در کشور هر کالاهایی که تولید می شود مشمول قانون مالیات است. اما در این بین برخی از کالاها و خدماتی هستند که از این قانون مستثنی بوده و مشمول مالیات صادرات نمی شوند. برای این دسته از کالاها به این علت مالیات دریافت نمی شود که صادرات را آسان و در نهایت وارد کردن دلار به کشور موجب رونق اقتصاد می شود. مهم ترین کالاهای صادراتی معاف از مالیات در زیر لیست شده اند؛

تمام اموال غیر منقول در کشور
محصولات کشاورزی که فرآوری نشده باشد
کالاهایی که توسط مسافران وارد کشور می شود در صورتی که مازاد بر نیاز آن ها نباشد مشمول مالیات صادرات نخواهند شد
دام و طیور زنده، زنبور عسل، آبزیان و نوغان
کالاهایی که به صورت بلاعوض به وزارتخانه ها، موسسه های دولتی، نهاد های غیر دولتی و موارد دیگر اهدا شده باشد
انواع بذر، کود، سم و نهال
تمام کالاهای حوزه کتاب، مطبوعات، لوازم تحریر و …
آرد خبازی، گوشت، نان، برنج، شیر، حبوبات، قند، پنیر، سویا، شیرخشک برای کودک و روغن نباتی
انواع دارو، خدمات درمانی، خدمات حمایتی و توانبخشی، لوازم مصرفی درمانی
تجهیزات کمک ناوبری هوانوردی، رادار و موارد دیگر که مورد نیاز وزارت راه و ترابری و وزارت امور اقتصادی است
فرش دستباف
تمام اقلام نظامی و انتظامی، امنیتی که توسط وزارت دفاع کشور پیشنهاد می شود
خوراک دام و طیور
خدمات حمل و نقل عمومی ریلی، هوایی، جاده ای، مسافری برون شهری و درون شهری و دریایی
خدمات مشمول مالیات بر درآمد حقوق بر طبق قانون مالیات های مستقیم
انواع خدمات آموزشی و پژوهشی طبق پیشنهاد وزارتخانه علوم تحقیقات و فناوری، بهداشت، آموزش و پرورش، درمان و آموزش پزشکی و…
خدمات اعتبار بانک ها و خدمات بانکی، موسسه ها و تعاونی های اعتباری، صندوق های قرض الحسنه مجاز و خدمات معاملات کالاها در بورس ها و بازارهای خارج از بورس

مالیات بر واردات

علاوه بر مالیات صادرات که به عنوان یکی از مهم ‌ترین بخش‌ های درآمدزایی دولت محسوب می شود مالیات بر واردات هم می ‌تواند در این دسته قرار بگیرد. برای دریافت مالیات توسط دولت دلایل مختلفی وجود دارد که مهم‌ ترین آن در زمینه واردات در زیر شرح داده شده است:

حمایت از کالاهای ساخت داخل
جلوگیری از ورود کالاهای غیرضروری به کشور
کسب درآمد مناسب برای دولت
مسائل اداری و اجرائی مختلف

از قدیمی‌ترین اقسام مالیات، مالیات بر واردات است که در بین انواع آن، مالیات واردات خودرو شامل تبصره ‌های مختلفی است که طبق قانون با آن برخورد می‌شود.

معافیت مالیاتی صادرات

در صورتی صادر کنندگان از معافیت های مالیات صادرات برخوردار می شوند که ارز به دست آمده از صادرات را طبق قوانین و مقررات بانک مرکزی به چرخه اقتصادی برگشت دهند. اگر صادرکننده ای تابع این قوانین نباشد معافیت مالیاتی شامل آن ها نخواهد شد.

از سال های گذشته تا سال 1397، صادر کنندگان از پرداخت مالیات صادرات معاف بودند و در فرآیند خرید کالاها اعتبار مالیات بر ارزش افزوده ای را که پرداخت کرده بودند پس از یک ماه دریافت می کردند. اما از سال 1397 به بعد تغییراتی که در سیاست های ارزی به وجود آمد که همه صادرکنندگان و وارد کنندگان کالاها باید معاملات خود در سامانه نیما ثبت کنند و در صورتی عوارض و مالیات پرداختی آن ها استرداد می شود که ارز را برگشت دهند. روش بازگشت ارز را هر ساله بانک مرکزی به صادر کنندگان اعلام می کند.

میزان مالیات صادرات چه میزان می باشد؟

کالایی به خارج از کشور صادر میشود هنگامی از پرداخت مالیات صادرات و عوارض معاف هستند که اولا از مبادی قانونی باشد ثانیا دارای پروانه ثبت گمرک یا برگ خروجی باشد و ثالثا به تایید نزدیک ترین نمایندگی رسمی حمهوری اسلامی ایران در کشور مقصد رسیده باشد. در این صورت پرداخت مالیات در خرید نهاده های آن ها استرداد می شود.

مطالعه بیشتر: مالیات حقوق چیست؟

مالیات صادرات شخص حقیقی

بر اساس ماده ۱۳۱ قانون مالیات های مستقیم، اشخاص حقیقی مالیات صادرات پرداخت می کنند که مقدار آن بر درآمد آن ها به غیر از مواردی که بر اساس مقررات قانون باشد نرخ مجزایی داشته که در ذیل توضیح داده ایم:

درآمد تا نرخ سی میلیون ریال سالیانه باید پانزده درصد آن را بپردازد.
درآمد سالیانه تا نرخ یکصد میلیون ریال باید نسبت به مازاد سی میلیون ریال به نرخ بیست درصد مالیات بپردازد.
درآمد سالیانه تا نرخ دویست و پنجاه میلیون ریال نسبت به مازاد یکصد میلیون ریال به نرخ بیست و پنج درصد باید مالیات بپردازد.
درآمد مشمول مالیات سالانه تا میزان یک میلیارد ریال نسبت به مازاد دویست و پنجاه میلیون ریال به نرخ سی درصد باید پرداخت شود.
نسبت به مازاد یک میلیارد ریال درآمد سالیانه به نرخ سی و پنج درصد می بایست مالیات بپردازد.

مالیات صادرات شخص حقوقی

اشخاص حقوقی مالیاتی که توسط آن ها پرداخت می شود به میزان درآمد آن ها وابسته نیست. اشخاص حقوقی باید به میزان ۲۵ درصد از درآمد را به صورت سالیانه به عنوان مالیات به حساب سازمان امور مالیاتی واریز کنند.

سخن پایانی

در این مقاله تلاش کردیم به بحث پرداخت مالیات صادرات بپردازیم. امروزه در برابر سیاست های ارزی مالیات مرتبط با صادرات و واردات کالاها دچار تحولاتی شده است که باید آن ها را مد نظر قرار داد و به طور کلی بهتر است در زمان پرداخت مالیات کلیه قوانین و مقررات مربوطه را مورد توجه قرار داد.

آشنایی با مالیات صادرات و واردات | شرایط صادرات معاف از مالیات