دارایی و بدهی در حسابداری چیست؟
در ادامه مطالب آموزش حسابداری و بعد از سند حسابداری که در مطلب قبلی به آن پرداختیم، حال در بررسی کلمات “دارایی” و “بدهی” که دو کلمه بسیار رایج در حسابداری هستند، با ما همراه باشید.
برخی افراد به سادگی می گویند دارایی چیزی است که شما مالکیت آن را دارید و بدهی چیزی است که شما متعهد به پرداخت آن هستید. به عبارت دیگر، دارایی ها خوب هستند و بدهی ها نیز بد. این تعریف اشتباه نیست، اما علاوه بر آنچه که فکر می کنید توضیح بیشتری در مورد دارایی و بدهی وجود دارد. بیایید به تعریف کامل تری بپردازیم.
دارایی در حسابداری چیست ؟
دارایی ها به عنوان منبعی تعریف می شوند که به سودآوری در شغل شما کمک می کند و شما کنترل کاملی بر آن ها دارید. به عنوان مثال: برای تهیه کیک خامه ای مخصوص خودتان ، به مایکروفر متعلق به خودتان نیاز دارید. به همین سادگی، این دو مورد نمونه ای از دارایی های شما هستند.
مطابق با تعریف استانداردهای بین المللی گزارشگری مالی : دارایی منبعی است که توسط شرکت کنترل می شود و نتیجه ی رویدادهای مالی قبل است که انتظار می رود مزایای اقتصادی شرکت را به جریان بیندازد.
به طور کلی هر چیزی که بخواهد به عنوان دارایی در نظر گرفته شود باید سه شرط زیر را دارا باشد:
- کنترل آن در دست شما باشد
- در نتیجه رویداد مالی باشد که قبلا انجام شده باشد
- در آینده فایده اقتصادی داشته باشد
حال بیایید به مثال قبلی خودمان بپردازیم، شما با مبلغ 1 میلیون تومان برای خود مایکروفری تهیه کرده اید که بتوانید کیک خامه ای در آن بپزید.
اگر بخواهیم مایکروفر را با ویژگی های دارایی بررسی کنیم به نتایج جالبی می رسیم:
- کنترل آن در دست شماست؟
شما با پرداخت مبلغی مایکروفر را خریداری کرده اید و می توانید آن را نگه دارید، می توانید بفروشید و یا حتی میتوانید هر بلایی که میخواهید سر آن بیاورید! این دقیقا مفهموم کنترل را می رساند. پس کنترل کامل آن در دست شماست.
- در نتیجه رویداد مالی است که قبلا انجام شده؟
بله، شما قبلا به فروشگاه مراجعه کرده اید و یک تراکنش یا رویداد مالی را ثبت کرده اید یعنی مبلغی از موجودی نقد خود را در قبال خرید یک مایکروفر به عنوان دارایی پرداخته اید و رویداد و تراکنش مالی اتفاق افتاده است.
- در آینده فایده اقتصادی دارد؟
با وجود مایکروفر، شما در حال پخت کیک های خامه ای هستید که مشتریان می خواهند برای خرید آن هزینه ای بپردازند. این قطعاً یک مزیت اقتصادی در آینده است.
از آنجا که مایکروفر شما سه شرط را برآورده می کند، پس این دستگاه یک دارایی است.
حال بیایید یک مثال دیگر را بررسی کنیم، جایی که ممکن است چیزی در تعریف یک دارایی نباشد.
مشتری با فروشگاه شما تماس می گیرد و می گوید که تعریف کیک های خامه ای شما را شنیده است و می خواهد فردا تمامی کیک های شما را به ارزش 500 هزار تومان بخرد و شما به کس دیگه ای کیک نفروشید.
فکر می کنید که باید 500 هزار تومان به عنوان دارایی در سوابق شما ثبت شود؟
بیاید با هم بررسی کنیم که این پول دارایی محسوب می شود یا خیر؟
- کنترل آن در دست شماست؟
شما هنوز مبلغ 500 هزار تومان را دریافت نکرده اید و نمی توانید آن را برای کاری هزینه کنید، حتی نمی توانید آنرا لمس کنید. پس در کنترل شما نیست.
- در نتیجه رویداد مالی است که قبلا انجام شده؟
رویداد مورد نیاز شما برای به دست آوردن کنترل آن پول، زمانی خواهد بود که خریدار وارد شود و آن را به شما تحویل دهد. پس هنوز اتفاق نیفتاده! بنابراین در این حالت هیچ رویدادی رخ نداده است.
- در آینده فایده اقتصادی دارد؟
با 500 هزار تومان شما می توانید چیزهای زیادی خریداری کنید پس این یک مزیت اقتصادی است.
پس با توجه به شرط های گفته شده برای دارایی، شما هنوز کنترل پول را در اختیار ندارید و هیچ رویداد مالی ای اتفاق نیافتاده است، پس این پول را نمی توان دارایی در نظر گرفت.
با توجه به موارد و مثال های عنوان شده کاملا با مفهوم دارایی در حسابداری آشنا شده ایم، اما بدهی چیست؟
بدهی در حسابداری چیست ؟
بدهی به عنوان تعهدی تعریف شده است که باید شرکت شما آن را انجام دهد. به عبارت ساده، بدهی به معنای نوعی اعتبار است.
بدهی باید دارای سه ویژگی زیر باشد :
- معاملات و قراردادها را با ارائه تعهد منعقد می کند.
- بدهی نتیجه ای از رویدادهای مالی گذشته است.
- رفع تعهد و بدهی به خروج منابع ارزشمند نیاز دارد.
حال بیاید با یک مثال به بررسی بدهی در حسابداری بپردازیم.
فرض کنید شما برای خرید مایکروفر وام دریافت کرده اید. حال با این وجود آیا وامی که دریافت کرده اید یک بدهی است یا خیر و آیا با شرایط بدهی سازگار است؟
- قرارداد با ارائه تعهد منعقد شده است؟
بله شما پول را دریافت کرده اید و حال ملزم به بازگشت آن هستید. این یک تعهد است.
- در نتیجه رویدادهای مالی گذشته است؟
شما توافق نامه وام را امضا کرده اید. این بدهی در نتیجه همان رویداد مالی مربوط به گذشته است و در نرم افزار حسابداری ثبت شده است.
- آیا نیاز به خروج منابع ارزشمند دارید؟
بازپرداخت وام نیاز به خروج پول دارد و پول جز دارایی ها و منابع شرکت محسوب می شود. منابع و دارایی ها با ارزش هستند، پس شما نیاز به خروج منابع ارزشمند دارید.
وام کلیه الزامات بدهی را برآورده می کند، بنابراین ما آن را در دفاتر و نرم افزار حسابداری خود به عنوان بدهی ثبت می کنیم.
مثالی دیگر: سینک موجود در فروشگاه شما در حال نشتی آب است. یکی از کارمندان شما نگاهی به آن می اندازد و به شما می گوید مطمئناً برای رفع آن به لوله کشی احتیاج دارید که هزینه آن حدود 50 هزار تومان خواهد بود. شما می خواهید 50 هزار تومان را به عنوان بدهی در سند حسابداری خود در نرم افزار حسابداری ثبت کنید.
بیایید ببینیم که این 50 هزارتومان با تعریف یک بدهی مطابقت دارد یا خیر؟
- قرارداد با ارائه تعهد منعقد شده است؟
شما در این مرحله مکلف به پرداخت پول به هیچ کس نیستید. نشتی سینک صرفاً اتفاقی ناراحت کننده است که می توانید آنرا برطرف کنید یا نه. بنابراین هیچ تعهدی بر شما وارد نیست.
- در نتیجه رویدادهای مالی گذشته است؟
قبل از شناسایی هرگونه بدهی، باید با لوله کش تماس بگیرید و فاکتور 50 هزار تومان را دریافت کنید. این رویداد هنوز رخ نداده است.
- آیا نیاز به خروج منابع ارزشمند دارید؟
با اینكه هنوز هیچ تعهدی برای پرداخت به كسی وجود ندارد، نباید انتظار خروج منابع را داشت.
خوشبختانه برای شما 50 هزار تومان الزامات بدهی را دارا نیست. شما می توانید این مبلغ را بعنوان دارایی در نظر بگیرید.
تا اینجا با مفهموم دارایی و بدهی در حسابداری آشنا شدیم، البته هر کدام از این موارد دارای انواع و دسته بندی های متفاوتی هستند مانند :
دارایی جاری
دارایی ثابت
دارایی فیزیکی
دارایی انتزاعی ( نامشهود )
دارایی عملیاتی
دارایی غیر عملیاتی
- و برای بدهی ها :
بدهی جاری یا کوتاه مدت
بدهی بلند مدت
بدهی احتمالی
بدهی های رهنی
در مطالب بعدی به صورت کامل به تعریف و توضیح انواع دارایی ها و بدهی ها می پردازیم.
دارایی و بدهی در نرم افزار حسابداری :
موفقیت در یک شغل، به بسیاری از جزئیات مالی نیاز دارد. در حالی که برای اکثر افراد مدیریت امور مالی شخصی خود بدون نرم افزار تخصصی، سخت اما امکان پذیر است، مدیریت کسب و کار بدون کمک نرم افزار حسابداری بسیار وقت گیر و دشوار است. محصولات نرم افزاری که بطور خاص برای شغل های مختلف طراحی و تولید می شوند، مزیتهای زیادی را در تمامی مشاغل کوچک و بزرگ ارائه می دهد.
مشاغل بزرگ و کوچک باید سوابق دقیق مالی خود را ثبت کنند. در بعضی مواقع، سوابق حسابداری خاص، می توانند پیامدهای قانونی گوناگونی داشته باشند. البته، از بین بردن خطای انسانی به طور کلی غیرممکن نیست، اما نرم افزار حسابداری می تواند جنبه های ثبت پرونده را ساده تر کند که در غیر این صورت ممکن است مستعد اشتباه باشد. این برنامه ها هنگام وارد کردن سفارشات، انتقال وجه یا انجام هر یک از معاملات مالی مختلف که احتمالاً در شغل خود با آن ها روبرو هستید، به صورت خودکار محاسبات لازم را انجام می دهد. به جای اینکه به کار خودتان با یک کاغذ و یک ماشین حساب تکیه کنید، اجازه دهید نرم افزار حسابداری کارهای شما را به صورت خودکار انجام دهد و خطاها را کاهش دهد.
نرم افزار حسابداری ابزاری است که به حسابداران و مدیران در مشاغل بزرگ و کوچک کمک می کند که بتوانند دارایی ها و بدهی های خود را مدیریت کنند و همواره از آخرین وضعیت بدهی و دارایی های خود با خبر باشند.
برای مشاهده امکانات و ویژگی های نرم افزار حسابداری کاوش کلیک کنید.
شما می توانید نظرات خودتان را در مورد دارایی و بدهی در نرم افزار حسابداری و موارد مرتبط با نرم افزار حسابداری با ما در میان بگذارید. در پایان لازم به ذکر است این مقاله توسط مجموعه نرم افزارهای حسابداری کاوش تهیه شده است. برای آگاهی با خدمات این مجموعه و امکانات نرم افزارهای حسابداری و مدیریتی این مجموعه می توانید با کارشناسان فروش ما بگیرید.
منابع:
