شرکت ها و کسب و کارها به عنوان اشخاص حقوقی باید مالیات هایی که در قوانین سازمان اداره مالیات تعریف شده است را به موقع پرداخت کنند تا بتوانند مزایا و امتیازها برای کسب وکار خود دریافت کنند. اما در سال های اخیر با وجود پیشرفت هایی که در جامعه در حال رخ دادن است شاهد فرار مالیاتی و تخلف های ناشی از پرداخت نکردن مالیات و در نتیجه آن، جریمه های مالیاتی هستیم.
بخشنامه ای از سوی سازمان امور مالیاتی کشور در جهت حمایت از فعالان اقتصادی، رعایت اصل تکریم ارباب رجوع و افزایش رضایتمندی مودیان مالیاتی صادر می شود که طبق آن شرایط بخشودگی جرایم مالیاتی قابل بخشش در مالیات های مستقیم و مالیات بر ارزش افزوده مشخص می شود. بخشنامه های مربوط به بخشودگی مالیاتی، متغیر است و با توجه به سال ابلاغ آن ها می باشد و از قانون کلی و ثابتی پیروی نمی کنند.
در این مقاله درباره مسائل بخشودگی جرایم مالیاتی و تفاوت بین بخشودگی مالیاتی و معافیت مالیاتی خواهیم پرداخت.
مطالعه بیشتر: آشنایی با انواع نرم افزار حسابداری
بخشودگی جرایم مالیاتی چیست؟
برای برخی از جرایم خاص مودیان اداره امور مالیات با رعایت شروطی، بخشنامه هایی صادر می کنند که به آن بخشودگی جرایم مالیاتی می گویند. این بخشودگی ها در متن قانون شرح داده نشده و در صورت ضرورت شرایط توسط اداره امور مالیاتی و طی شروط خاص در بخشنامه هایی ابلاغ می شود.
جدول جرایم مالیاتی
ابتدا، در جدول جرایم مالیاتی، دستهبندی ها و درصدهای مرتبط با هر یک از این جرایم را مشخص میسازیم. سپس، در ادامه به معرفی 6 نوع از مهم ترین جرایم مالیاتی اشاره کرده ایم.
ردیف | موضوع | نرخ جریمه |
1 | عدم پرداخت مالیات در مهلت قانونی | 2.5% به ازای هر ماه تاخیر |
2 | عدم ارسال اظهارنامه اشخاص حقوقی | 30% مالیات متعلق اشخاص حقیقی: 10% مالیات متعلق |
3 | درآمدهای کتمان شده و ابراز هزینههای غیر واقعی در اظهارنامه اشخاص حقوقی | 30% مالیات متعلق اشخاص حقیقی: 10% مالیات متعلق |
4 | جریمه عدم تسلیم ترازنامه و حساب سود و زیان یا عدم ارائه دفاتر | 20% مالیات هر یک از موارد |
5 | عدم تسلیم اظهارنامه از سوی آخرین مدیران اشخاص حقوقی | 2% سرمایه پرداخت شده شخص حقوقی در تاریخ انحلال |
6 | تسلیم اظهارنامه خلاف واقع از سوی آخرین مدیران اشخاص حقوقی | 1% سرمایه پرداخت شده شخص حقوقی در تاریخ انحلال |
7 | مدیران تصفیه | 20% مالیات متعلق |
8 | عدم ارسال لیست دریافتکنندگان حقوق در مهلت قانونی | 2% حقوق پرداختی |
9 | عدم ارسال فهرست قراردادهای پیمانکاری | 1% کل مبلغ قرارداد |
10 | مالیات تکلیفی 10% مالیات متعلق | 2.5% به ازای هر ماه تاخیر پرداخت |
11 | دفاتر اسناد رسمی و سردفتران | 20% مالیات متعلق |
۶ نوع از مهم ترین جرایم مالیاتی
در بالا به تعریف بخشودگی جرایم مالیاتی پرداختیم. انواع مالیات و تدابیری که افراد و شرکتها موظف به پرداخت مالیات هستند، باید در اظهارنامه مالیاتی خود با توجه به دستهبندی مشاغل مالیاتی اعمال گردد. این اقدام منجر به بروز انواع تخلفات مالیاتی مختلف میشود که در قوانین مالیات مستقیم تعریف شدهاند. در ادامه به مهم ترین جرایم مالیاتی اشاره کرده ایم:
1-جریمه عدم ثبت نام در سامانه مودیان مالیاتی
اگر در حوزه حسابداری فعالیت داشته باشید یا صاحب یک کسب و کار باشید، حتماً با مفهوم سامانه مودیان مالیاتی آشنا شدهاید. مقدار جرائم مالیاتی مرتبط با عدم ثبت نام و انجام وظایف مرتبط با سامانه مودیان، ۱۰٪ از مجموع فروش محاسبه میشود.
2-جریمه عدم ارسال مالیات بر ارزش افزوده
مالیات بر ارزش افزوده یکی از اقسام مالیاتی است که اخیراً توجه زیادی از سوی دولت به آن شده و تخفیفات مرتبط با این قانون را به شدت کاهش داده است. گزارشات مرتبط با مالیات بر ارزش افزوده باید هر سه ماه یکبار ارسال گردند. مودیان مالیاتی مجازند که تا ۱۵ روز پس از پایان هر فصل، گزارشات را در سامانه ارسال و مالیات را پرداخت نمایند. در صورتی که عملیات ارسال و پرداخت بیش از ۱۵ روز به طول بینجامد، جریمه مالیات بر ارزش افزوده به ترتیب زیر تعیین میشود:
- عدم ارسال گزارش مالیات بر ارزش افزوده معادل یک برابر مالیات متعلقه است.
- عدم ثبت نام در مهلت تعیینشده معادل با ۷۵٪ از مالیات متعلقه است
برای دانستن جزئیات بیشتر درباره بخشودگی جرایم مالیاتی ارزش افزوده بر روی لینک زیر کلیک کنید
مطالعه بیشتر: موارد معافیت مالیات بر ارزش افزوده
3-جریمه عدم ارسال اظهارنامه عملکرد
همانطور که بیان کردیم، مالیات بر عملکرد به عنوان یکی از اصلیترین انواع مالیات، الزامی برای همه مشخص شده است. “تخلفات مالیاتی” مرتبط با عدم ارسال اظهارنامه عملکرد، معادل با ۳۰٪ مالیات متعلقه برای اشخاص حقوقی و صاحبان مشاغل تحت پوشش این قانون و ۱۰٪ مالیات متعلقه برای سایر مودیان است. این قانون حاکم بر افرادی است که اطلاعات صحیح را در اظهارنامه مالیاتی خود وارد نکردهاند؛ به عبارت دیگر، اشخاصی که درآمدهای خود را پنهان کرده و هزینههای غیر واقعی را در اظهارنامه مالیاتی خود اعلام کردهاند.
4-جریمه عدم ارسال ترازنامه و صورت حساب سود و زیان
بعضی از افراد مشمول مالیات، اظهارنامه خود را ارسال میکنند، اما جداول ترازنامه، صورت حساب سود و زیان، و دفاتر قانونی خود را ارسال نمینمایند و این بخشها را خالی گذاشته واگذار میکنند. اداره امور مالیاتی در برخورد با این گروه از مشمولین، جریمهای به اندازه ۲۰٪ از مالیات مرتبط با هر یک از این موارد به آنها تعیین میکند. قانون بخشودگی جرایم مالیاتی برای شرکتهای غیرفعال اعمال نمیشود.
5-جریمه مالیات های تکلیفی
طبق ماده ۱۹۹ قانون مالیات های مستقیم، هر شخص حقیقی یا حقوقی که طبق ضوابط این قانون موظف به کسر مالیات دیگران (کارمندان) و واریز به اداره امور مالیاتی میباشد، در صورتی که در انجام وظایف خود تخلف نماید، به جریمه ۱۰٪ از مبلغ مالیات پرداخت نشده و ۲.۵٪ مالیات به ازای هر ماه تأخیر معرفی میشود.
6-جریمه مدیران شرکت
جریمه برای تخلف از تسلیم اظهارنامه، همانطور که در ماده ۱۱۴ این قانون ذکر شده است، برای آخرین مدیران یک شخص حقوقی در صورت عدم ارائه اظهارنامه تا زمان مقرر یا ارائه اظهارنامه غیرصحیح، به ترتیب دو درصد (۲٪) و یک درصد (۱٪) از سرمایه پرداخت شده توسط شخص حقوقی در تاریخ انحلال، به عنوان جریمه تعیین شده است.
مطالعه بیشتر: راهنمای جامع انواع مالیات
بخشودگی جرایم مالیاتی برای چه کسانی کاربرد دارد؟
موضوع مالیات موضوعی است که بیشتر افراد چه حقیقی و چه حقوقی با آن مواجه هستند و یکی از بزرگ ترین دغدغه های حقوقی مالیاتی آن ها، جرایم مالیاتی است. برخی از افراد چه حقیقی و چه حقوقی در زمان مقرر موفق به ارائه اظهرانامه مالیاتی خود نمی شوند که این امر منجر به جریمه هایی برای آن ها می شود. در بعضی اوقات هم بخشودگی جرایم مالیاتی شامل آن ها می شود.
امور مالیاتی هر کسب و کار از مهم ترین بخش های مربوط به امور مالی آن شرکت محسوب می شوند. رسیدگی صحیح به این موضوع میتواند از متضرر شدن هر کسبوکاری در امور مالیاتی جلوگیری کند و همچنین سهل انگاری در آن میتواند خسارت جبران ناپذیری را وارد نماید. استفاده از نرم افزار حسابداری مالیاتی موجب کاهش اشتباهات انسانی شده و همچنین در وقت و هزینه به ویژه در بسیاری از رفت و آمدها صرفه جویی میشود.
مالیات یک هزینه اجتماعی است که شهروندان برای توسعه کشور موظف به پرداخت آن هستند و متاسفانه برخی از افراد واجد مالیاتی به تعهدات خود عمل نکرده و از پرداخت آن امتناع می کنند. به همین علت هر ساله وزارت اقتصاد و دارایی در جهت تشویق مودیان به پرداخت مالیات، بخشنامه هایی صادر می کنند که در آن ها شروطی ذکر می شود که بخشودگی جرایم مالیاتی را شامل می شود.
زمان درخواست بخشودگی جرایم مالیاتی
با تمام شدن سال مالی (یک سال مالیاتی همان یک سال شمسی است که از ابتدای فرردین ماه شروع می شود و به آخر اسفندماه ختم می شود)، فرصت ارائه اظهارنامه مالیاتی برای شخص های حقوقی 4 ماه و شخص های حقیقی تا آخر خرداد می باشد.
برخی از افراد حقوقی هستند که سال مالیشان با سال مالیاتی تطابق ندارد به عنوان مثال شرکتی در ایران، که به نمایندگی شعبه ای از یک شرکت خارجی است در اصطلاح به آن ها شرکت های میان سالی می گویند. بعد از سال مالی خود موفق به ارائه اظهارنامه خویش نمی شوند. این امر منجر به جریمه آن ها می شود.
به طور کلی در زمان تعیین شده افراد حقیقی و حقوقی طی بخشنامه ای مشمول بخشودگی جرایم مالیاتی می شوند. قانون های مالیاتی از ماده های زیادی تشکیل شده است که برخی از این ماده ها بخشودگی مالیاتی را در برمی گرد. به عنوان مثال بخشودگی جرایم مالیاتی ماده ۱۶۹.
تفاوت بین بخشودگی مالیاتی و معافیت مالیاتی
همان طور که می دانید واژه بخشودگی زمانی استفاده می شود که نیاز به بخشیده شدن از طرف مقابل باشد. در فرآیند مالیاتی زمانی از بخشودگی جرایم مالیاتی می توان استفاده کرد که جریمه، برای تکالیف مودی، طبق قانون مالیات مستقیم در نظر گرفته شده باشد. معافیت مالیاتی در متن قانون شرح داده شده است و می توان به استناد از ماده قانون مورد نظر از معافیت استفاده کرد. به عنوان مثال بخش کشاورزی معاف از مالیات است.
بخشودگی جرایم مالیاتی: در متن قانون شرح داده نشده و مقتضی به شرایط، به وسیله اداره امور مالیاتی و طی شروط خاصی در بخشنامه هایی ابلاغ می گردد. به عنوان مثال ماده قانون ۱۹۰ .
مواد قانونی بخشودگی جرایم مالیاتی چیست؟
برای بخشودگی مالیاتی قانون گذار ماده قانونی را تعیین کرده که مودیان با مراجعه به آن می توانند امکان استفاده از آن را مورد سنجش قرار دهند. در زیر مواد قانونی به طور خلاصه ذکر شده است.
- ماده ۱۶۹: گزارش فصلی در مورد خرید، فروش و هزینه ها به اداره مالیات
- ماده ۱۹۰: پرداخت مالیات سالانه اشخاص حقیقی و حقوقی
- ماده۱۹۳: ارائه دفاتر قانونی، ترازنامه و صورت سود و زیان
- ماده۱۹۷: ارائه لیست حقوق کارکنان به اداره مالیات
- ماده ۱۹۹: پرداخت مالیات حقوق
اهمیت نرم افزار حسابداری در مالیات
سازمان مالیاتی از ارگان هایی هستند که اکثر افراد حقیقی یا حقوقی که مشمول پرداخت مالیات می باشند به طور سالیانه با آن ها سروکار دارند. همان طور که مستحضر هستید در سالهای اخیر فرآیند ثبت اظهارنامه های مالیاتی، پیگیریها، صدور برگه و… از مواردی هستند که به صورت الکترونیکی انجام می شود.
درگیری های حقوقی مالیاتی از جمله موضوعاتی است که همه مدیران کسب و کارها از انجام آن ها فراری هستند. یکی از استراتژی های کاربردی برای مدیریت انواع مالیات ها در حسابداری استفاده از نرم افزار حسابداری مالیاتی است. استفاده از نرم افزار حسابداری مالیاتی موجب کاهش اشتباهات انسانی شده و همچنین در وقت و هزینه به ویژه در بسیاری از رفت و آمدها صرفه جویی میشود.
ضرورت و نیاز به نرم افزار حسابداری مالیاتی در کسب وکارها باهم متفاوت است. به عنوان مثال در کسبوکارهای فعال به علت گستردگی فعالیتهایشان علاوه بر حسابدار مالیاتی که باید از دانش حسابداری و مالیات و مسائل حقوقی برخوردار باشد نیازمند این نوع نرم افزار حسابداری هستند تا بتوانند جریان امور را به خوبی کنترل کنند. در کسبوکارهای کوچک به دلیل محدودیت در فعالیتهای خود به استفاده خودکار از این نرم افزار کفایت میکنند. نرم افزار حسابداری کاوش از مزیتهای آن کاربری ساده و یادگیری راحت است.
در سال های اخیر نرم افزارهای مالی و حسابداری به دلیل به روزشدن در امکانات توسعه زیادی یافته است و در حال حاضر ابزاری موثر برای کنترل حساب های مالی کسب و کارها محسوب می شود. در ادامه به طور مختصر امکانات نرم افزار حسابداری مالی کاوش توضیح خواهیم داد:
- تهیه گزارشهای مالیاتی
- کاربری ساده
- محیط جذاب و کاربرپسند
- نرم افزار ایمن و دقیق
- گزارش دهی دورهای
- آموزش و پشتیبانی رایگان
- در دسترس بودن اظهارنامههای مالیاتی
- تهیه و تنظیم گزارشهای فصلی از شرایط مالیاتی شرکت و ارائه به مدیران
- تهیه و تنظیم دفاتر کل، روزنامه و سایر دفاتر قانونی شرکت
- تهیه و تنظیم اظهارنامه عملکرد
اهمیت نرم افزار حسابداری پیمانکاری در مالیات
نرمافزارهای حسابداری پیمانکاری نقش حیاتی در بهبود فرآیندهای مالیاتی این حوزه ایفا کرده و به پیمانکاران کمک میکند تا با دقت و کارآیی مسائل مالیاتی خود را اداره کنند. در ادامه، به برخی از مهم ترین عوامل تاثیرگذار این نرمافزارها در مالیات پیمانکاری اشاره شده است:
- ثبت دقیق تراکنشها
- تولید گزارشات مالیاتی منظم
- پایش و کنترل بودجهها
- پیگیری مکرر قوانین مالیاتی
- حفاظت از اطلاعات مالی
مطالعه بیشتر: دریافت دموی رایگان نرم افزار حسابداری پیمانکاری
و در آخر…
در این مقاله سعی شد به تفسیر و ارزیابی کامل قوانین جرایم بخشودگی مالیاتی بپردازیم. اگر در خصوص پرداخت مالیات یا نحوه کار با نرم افزار حسابداری مالیاتی پرسشی در ذهن دارید با ما تماس بگیرید.