برای شروع هر کسب و کاری، دریافت جواز کسب یک الزام قانونی است. این مجوز، که نوعی سند تجاری محسوب می شود، نشان دهنده فعالیت قانونی یک کسب و کار است. عدم اخذ جواز کسب، فعالیت شما را غیرقانونی تلقی کرده و عواقب حقوقی به دنبال خواهد داشت. بنابراین، پیش از آغاز هر فعالیت تجاری، دریافت جواز کسب از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است.
دریافت جواز کسب و انتخاب نرم افزار حسابداری دو مرحله مهم برای شروع یک کسب‌وکار موفق هستند. با طی کردن صحیح این مراحل، می‌توانید مدیریت مالی کسب‌وکارتان را بهینه کرده و از بروز مشکلات احتمالی جلوگیری کنید.
در این مقاله، ما شما را در مراحل گرفتن جواز کسب همراهی خواهیم کرد تا بتوانید به سادگی و اطمینان کامل، این مجوز را دریافت نمایید. با مطالعه‌ی این مطلب، به تمامی سوالات خود در این زمینه پاسخ خواهید داد.
جواز کسب چیست و چه کاربردی دارد؟
قبل از اینکه به مراحل گرفتن جواز کسب بپردازیم ابتدا برای درک بهتر موضوع به تعریف جواز کسب و کاربرد آن اشاره کرده ایم. برای آغاز قانونی هر کسب و کاری، اخذ پروانه کسب الزامی است. پروانه کسب در واقع مجوزی است که به افراد اجازه می‌دهد تا فعالیت تجاری خود را به طور رسمی آغاز کنند. بدون داشتن این مجوز، راه‌اندازی هر نوع کسب و کاری، اعم از مغازه، کارگاه و… غیرقانونی محسوب می‌شود. در صورت فعالیت بدون پروانه کسب، احتمال پلمب محل کسب توسط نهادهایی مانند شهرداری وجود دارد و فرد متخلف علاوه بر متحمل شدن خسارت مالی، ممکن است با مجازات‌های قانونی نیز روبرو شود.
برای رفع پلمپ محل کسب و کار خود، لازم است جریمه پرداخت کرده و مراحل مربوط به اخذ جواز کسب را طی کنید. به همین دلیل، توصیه می‌کنیم اگر قصد شروع کسب و کاری دارید، پیش از هر اقدام، برای دریافت جواز کسب اقدام کنید تا از بروز چنین مشکلاتی جلوگیری شود.
مطالعه بیشتر: راهنمای جامع مراحل ثبت شرکت های ضایعاتی
انواع جواز کسب چیست؟
قبل از اینکه بدانید مراحل گرفت جواز کسب چیست باید با انواع آن آشنایی لازم را داشته باشید. همانطور که ممکن است بدانید، پروانه کسب تنها یک مجوز ساده نیست بلکه دارای تنوعی است که بر اساس نوع فعالیت هر کسب و کار تعیین می‌شود. این طبقه‌بندی دقیق، به صاحبان مشاغل کمک می‌کند تا دقیقاً بدانند در کدام دسته قرار می‌گیرند و چه الزاماتی را باید رعایت کنند. از جمله مهم‌ترین انواع پروانه کسب می‌توان به توزیعی، تولیدی، فنی و خدمات اشاره کرد که هر یک ویژگی‌ها و شرایط خاص خود را دارد.
جواز کسب توزیعی
جواز کسب توزیعی برای مشاغلی صادر می‌شود که به فروش اقلام مصرفی مشغول هستند. به عنوان مثال، اگر قصد دارید کسب و کاری در زمینه فروش پوشاک یا لوازم آرایشی راه‌اندازی کنید، نیاز به اخذ جواز کسب توزیعی خواهید داشت.
جواز کسب تولیدی
جواز کسب تولیدی مختص کسب و کارهایی است که با هدف تولید محصولات مختلف فعالیت می‌کنند. برای نمونه، کسب و کارهای تولید شیرینی، نان، محصولات پلاستیکی، فلزی یا پوشاک نیازمند دریافت جواز کسب تولیدی برای فعالیت قانونی خود هستند.
جواز کسب فنی
جواز کسب فنی برای کسب و کارهایی است که در زمینه تعمیر وسایل فنی و الکتریکی فعالیت دارند. دریافت این جواز مستلزم داشتن مدرک فنی و حرفه‌ای مرتبط با نوع کسب و کار است.
تمام مشاغلی که به تعمیر و نگهداری تجهیزات و وسایل می‌پردازند، از جمله تاسیسات، لوله‌کشی، مکانیکی، تعمیر ماشین لباسشویی، تعمیرگاه خودرو و موبایل، ملزم به اخذ جواز کسب فنی هستند.
جواز کسب خدماتی
مشاغل خدماتی که به جای کالا، خدمات ارائه می‌دهند، برای راه‌اندازی قانونی فعالیت خود نیاز به جواز کسب خدماتی دارند. به عنوان مثال، آرایشگاه‌های زنانه و مردانه و کافی‌نت‌ها جزو مشاغل خدماتی محسوب می‌شوند که باید جواز کسب مربوط به دسته خدماتی را دریافت کنند.
مدارک مورد نیاز برای درخواست پروانه کسب
در این قسمت به بررسی مدارک مورد نیاز برای درخواست پروانه کسب، شامل افراد حقیقی و حقوقی می‌پردازیم.
مدارک لازم برای درخواست پروانه کسب برای اشخاص حقیقی:
- عکس پرسنلی فرد متقاضی
- تصویر سند مالکیت یا اجاره‌نامه به نام فرد متقاضی
- تصویر کارت ملی و صفحه اول شناسنامه
- در صورت نیاز و با توجه به نوع فعالیت شغلی، ارائه کارت بهداشت
مدارک لازم برای درخواست پروانه کسب برای اشخاص حقوقی:
- عکس پرسنلی فرد متقاضی
- کپی سند مالکیت یا اجاره‌نامه به نام متقاضی
- کپی کارت ملی و صفحه اول شناسنامه
- کپی اساسنامه و آگهی تأسیس شرکت در روزنامه رسمی
- طرح و لوگوی فروشگاه
- تصویر مصوبه هیئت مدیره، به نام مدیرعامل یا یکی از صاحبان امضا
مطالعه بیشتر: راهنمای گام به گام برای دریافت کد اقتصادی
مراحل ثبت نام پروانه کسب
۱. درخواست و ثبت نام
سایت ثبت‌نام اینترنتی جواز کسب، مشابه سایت صدور مجوزهای وزارت کار، امکانات متنوعی را در اختیار کاربران قرار می‌دهد. در این بخش، نحوه ثبت‌نام برای دریافت پروانه کسب توضیح داده شده است.
برای ثبت‌نام پروانه کسب، ابتدا وارد درگاه ملی مجوزهای کشور شوید و روی گزینه “ثبت‌نام” کلیک کنید.
در صفحه‌ی جدید، اطلاعات مورد نیاز شامل نوع متقاضی، کد ملی، شماره شناسنامه، نام، تاریخ تولد، نام پدر، شماره موبایل و کد امنیتی را وارد کرده و دکمه “ثبت‌نام” را بفشارید. پس از تایید و صحت‌سنجی، ثبت‌نام شما تکمیل شده و نام کاربری و رمز عبور به شماره همراهتان پیامک خواهد شد.
پس از ثبت‌نام موفق، در صفحه اصلی سامانه، نام کاربری و رمز عبور خود را وارد کرده و گزینه “ورود” را انتخاب کنید.
پس از ورود به سیستم، از منوی سمت راست سامانه، روی گزینه “ثبت و پیگیری مجوز” کلیک کنید.
روی گزینه “ثبت درخواست مجوز” کلیک کنید.
در این مرحله، باید اطلاعاتی مانند دستگاه اجرایی، سازمان تابعه، موقعیت جغرافیایی و نوع مجوز را وارد کنید. در قسمت “دستگاه اجرایی”، “اتاق اصناف ایران” را انتخاب نمایید. سپس در قسمت “سازمان تابعه”، یکی از اتحادیه‌های صنفی (کشوری یا شهرستانی) مرتبط با کسب‌وکار خود را برگزینید. در نهایت، در قسمت “نوع مجوز”، گزینه “پروانه کسب” را مشخص کنید.
پس از انتخاب جواز کسب، برای متقاضیان حقیقی، صفحه جدیدی نمایش داده می‌شود که باید نوع پروانه کسب، نوع درخواست، وضعیت نظام وظیفه، تاهل و سرپرست خانواده را تکمیل نمایند.
در پایان، می‌توانید روی گزینه “ثبت موقت” یا “ثبت نهایی” کلیک کنید. با انتخاب هر یک از این گزینه‌ها، کد رهگیری برای شما نمایش داده خواهد شد. در صورت تایید “ثبت نهایی”، درخواست شما به طور مستقیم برای سازمان مربوطه ارسال می‌گردد.
2. تکمیل ثبت نام در سایت ایران اصناف
پس از آن، به وب‌سایت ایران اصناف یا همان وب‌سایت جواز اینترنتی مراجعه کنید و بر روی گزینه “تکمیل درخواست سامانه پیشخوان مجوزها” کلیک کنید. در این مرحله، باید کد رهگیری دریافتی از سامانه پیشخوان مجوزها، کد ملی و کد امنیتی را وارد کرده و دکمه تایید را فشار دهید. سپس به صفحه اصلی سامانه بازگشته و بر روی “درخواست صدور جواز کسب” کلیک نمایید.
در صفحه جدید، پس از مطالعه موارد مطرح‌شده، از جمله مدارک مورد نیاز و اطلاعات خواسته شده (شامل پروانه، نوع، نوع شخص متقاضی پروانه و مدت اعتبار پروانه) را تعیین کنید.
در مرحله بعد، باید رسته شغلی مرتبط با کسب‌وکار خود را انتخاب نمایید. سپس، آیین‌نامه عمومی پروانه کسب را مطالعه کرده و دکمه تایید را فشار دهید. در بخش اطلاعات فردی و صنفی، اطلاعات خواسته شده را وارد کرده و روی تایید و ادامه کلیک کنید. اگر برای کد ملی شخص ثبت‌نام شده، قبلاً پروانه کسبی صادر شده باشد، برای ثبت‌نام جواز کسب جدید، ثبت‌نام مباشر الزامی است و در این بخش باید اطلاعات شخص مباشر را وارد کرده و تایید کنید.
پس از این مرحله، پیش‌نمایشی از اطلاعات ثبت‌نام شما نمایش داده خواهد شد که باید پس از بررسی آن، بر روی تایید و ادامه کلیک کنید. در این مرحله، نوبت به بارگذاری مدارک می‌رسد.
پس از اتمام مراحل فوق، کد رهگیری خود را دریافت خواهید کرد. اکنون می‌توانید از بخش پیگیری ثبت‌نام، با وارد کردن کد رهگیری و کد ملی، آخرین وضعیت درخواست خود را مشاهده نمایید.
مطالعه بیشتر: مالیات اصناف چیست؟ چگونه می توان پرداخت کرد؟
شرایط لازم برای دریافت جواز کسب چیست؟
مراحل گرفتن جواز کسب را در بالا اشاره کردیم. اکنون در این بخش به این سوال پاسخ خواهیم داد که برای دریافت جواز کسب چه شرایطی نیاز است. مطابق قانون نظام صنفی، برای تاسیس یک واحد صنفی جدید، پیش از هرگونه تعهد مالی مانند اجاره یا خرید مکان، الزامی است که به اتحادیه صنف مرتبط با فعالیت خود مراجعه و درخواست کتبی اخذ پروانه کسب را ارائه دهید. بر اساس ماده ۲ همین قانون، اتحادیه موظف است درخواست‌های دریافتی را به ترتیب تاریخ و شماره در دفتر مخصوص ثبت کرده و رسید آن را به متقاضی تحویل دهد. این رویه تضمین می‌کند که درخواست شما به صورت رسمی ثبت شده و مراحل قانونی اخذ پروانه کسب به درستی طی شود.
چه فوایدی در دریافت جواز کسب وجود دارد؟
با اخذ جواز کسب یا تاسیس، می‌توانید با پرداخت تنها ۳۰ درصد از هزینه کل و بهره‌مندی از تسهیلات پرداخت اقساطی، به سادگی مکانی مناسب برای آغاز فعالیت خود را در شهرک‌های صنعتی اجاره یا خریداری نمایید. این امر فرصتی ایده‌آل برای کارآفرینان است تا با هزینه‌های مقرون‌به‌صرفه، کسب‌وکار خود را در محیطی صنعتی و با زیرساخت‌های آماده راه‌اندازی کنند.
با اخذ جواز کسب، مسیر شما برای ثبت برند و علامت تجاری هموار شده و می‌توانید با اطمینان خاطر، هویت منحصر به فرد خود را در بازار معرفی کنید. این امر به شما کمک می‌کند تا در ذهن مشتریان ماندگار شوید و با افزایش شناخت برند، فروش خود را به طور چشمگیری ارتقا دهید. بنابراین، اگر به دنبال پیشرفت و موفقیت در کسب و کار خود هستید، اخذ جواز کسب اولین گام مهم برای رسیدن به این هدف است.
مطالعه بیشتر: نحوه ثبت کدینگ حسابداری پیمانکاری
اعتراض به عدم تایید درخواست پروانه کسب!
در صورتی که اتحادیه صنفی درخواست صدور پروانه کسب شما را رد کند و شما با این تصمیم موافق نباشید، می‌توانید ظرف ده روز پس از دریافت پاسخ کتبی اتحادیه، اعتراض خود را به کمیسیون نظارت مربوطه ارائه دهید. کمیسیون نظارت موظف است ظرف مدت یک ماه به اعتراض شما رسیدگی کرده و نظر نهایی خود را اعلام نماید.
چگونه می‌توان پروانه کسب را منتقل کرد؟
برای انتقال پروانه کسب به شخص دیگری، متقاضی موظف است درخواست خود را به صورت کتبی به اتحادیه مربوطه ارائه نماید. در صورت احراز شرایط قانونی توسط متقاضی، اتحادیه پس از ابطال پروانه قبلی، پروانه جدیدی به نام فرد جدید صادر خواهد نمود.
طبق قوانین موجود، در صورت فوت دارنده جواز کسب، کلیه حقوق مادی و معنوی ناشی از فعالیت آن واحد صنفی به ورثه قانونی منتقل می‌شود. ورثه این امکان را دارند که در صورت دارا بودن شرایط لازم، ظرف مدت دو سال از تاریخ فوت، با رعایت تمامی مقررات صنفی، نسبت به اخذ پروانه کسب به نام خود اقدام نمایند. بدین ترتیب، ورثه می‌توانند فعالیت واحد صنفی را ادامه دهند. با این حال، در صورتی که ورثه ظرف مدت دو سال مذکور برای اخذ پروانه کسب اقدام ننمایند، پروانه کسب متوفی فاقد اعتبار خواهد شد.
مطالعه بیشتر: دریافت دموی رایگان نرم افزار حسابداری پیمانکاری
مدت اعتبار پروانه کسب و نحوه تمدید آن
جواز کسب به دو دسته موقت و دائم تقسیم می‌شود. جواز کسب موقت تنها یک بار صادر شده و اعتبار آن یک سال است. این در حالی است که جواز کسب دائم، با اعتبار پنج ساله، قابل تمدید بوده و پس از هر دوره پنج ساله نیاز به تمدید مجدد دارد.
