در هر حوزه ای هدف اصلی سرمایه گذاری، کسب سود است. بازده نسبی یکی از مهم ترین معیارها در این حوزه می باشد. لازمه شروع سرمایه گذاری، آشنایی با انواع سود، بازده، نحوه دریافت آن و… است. در این مقاله با مفهوم بازده نسبی و اهمیت آن آشنا خواهیم شد.
بازده نسبی به بازدهی اطلاق می‌شود که توسط یک دارایی در یک دوره زمانی خاص در مقایسه با یک معیار ایجاد می شود. این بازده به طور کلی هنگام بررسی عملکرد یک مدیر صندوق سرمایه گذاری مشترک استفاده می‌شود. از آنجایی که هزینه های مدیریت توسط سرمایه گذاران صندوق های مشترک پرداخت می شود، آنها پیش بینی می کنند که یک مدیر بازدهی بهتری نسبت به شاخص معیار ارائه دهد.
قبل از شروع بحث درباره این بازده لازم دانستیم که نکات مهم آن را به صورت کلیدی شرح دهیم:
- بازده نسبی بازدهی است که دارایی یا سرمایه گذاری در یک دوره زمانی در مقایسه با یک معیار (مثلاً یک شاخص) به دست می‌آورد.
- این بازده مهم است. زیرا روشی برای اندازه گیری عملکرد وجوه تحت مدیریت فعال است که باید بازدهی بیشتر از بازار کسب کند.
- مشابه آلفا، این بازده تفاوت بین بازده سرمایه گذاری و بازده یک معیار است.
- در مقابل، بازده مطلق رقمی است که به صورت مجزا گزارش می شود و به بازده معیار ارجاع نمی شود.
مطالعه بیشتر: صورت سود و زیان در نرم افزار حسابداری
بازده نسبی چیست؟
بازده نسبی معیاری است که در سرمایه گذاری استفاده می‌شود که بازده یک دارایی یا هر سبد سرمایه گذاری دیگری را در یک دوره زمانی خاص نسبت به یک معیار نظری تخمین می‌زند. این بازده به عنوان تفاوت بین بازده مطلق به دست آمده توسط دارایی یا سبد سرمایه گذاری و بازده به دست آمده توسط معیار محاسبه می‌شود.
از نظر ریاضی، این بازده را می توان به صورت زیر بیان کرد:
بازده نسبی= بازده مطلق دارایی – بازده مطلق معیار، بازده مطلق = (ارزش فعلی سرمایه گذاری – ارزش اصلی سرمایه گذاری) / ارزش اصلی سرمایه گذاری
بنابراین، مقدار مثبت این بازده نشان دهنده عملکرد بهتر دارایی یا سبد سرمایه گذاری نسبت به معیار است و برعکس، ارزش منفی این بازده نشان دهنده عملکرد ضعیف دارایی یا سبد سرمایه گذاری در مقایسه با معیار است.
بازده نسبی چگونه کار می‌کند؟
یک معیار مفید برای ارزیابی عملکرد وجوه دارای مدیریت فعال و غیرفعال، بازده نسبی است. در حالی که هدف اصلی مدیریت فعال پورتفولیو به حداکثر رساندن این بازده می‌باشد. هدف مدیریت منفعل پورتفولیو به دست آوردن این بازده است که تا حد امکان نزدیک به صفر باشد. بنابراین، این بازده را می توان برای ارزیابی دقیق عملکرد مدیر پورتفولیو استفاده کرد. اغلب برای ارزیابی موفقیت مدیران صندوق های مشترک استفاده می شود. همچین از این بازده معمولا به عنوان ابزاری برای ارزیابی عملکرد سرمایه گذاری های مختلف در مقایسه با معیارهای پذیرفته شده استفاده می شود.
بازده نسبی چگونه محاسبه می شود
محاسبه بازده نسبی یک فرآیند بسیار ساده و البته پر زحمت است. با کم کردن بازده یک معیار از بازده سرمایه گذاری بدست می آید. به این ترتیب، ابتدا باید معیار تعیین شود. این معیار می تواند به یک دارایی مشابه، کل شاخص سهام یا هر چیزی در بین انتخاب یک معیار مناسب اشاره داشته باشد که سرمایه گذار تنها مسئول انتخاب معیار مناسب است. برای محاسبه این بازده سرمایه گذاری مراحل زیر باید دنبال شود:
- تعیین بازده مطلق: بازده مطلق، بازدهی است که توسط سرمایه گذاری خاص در یک دوره زمانی خاص ایجاد می شود.
- تعیین بازده معیار: پس از انتخاب یک معیار مناسب، سرمایه‌گذار می تواند بازده معیار را با محاسبه بازده سرمایه‌گذاری‌های مشابه (معیارشده) یا با مطالعه شاخص سهام اولیه محاسبه کند.
- کم کردن بازده معیار از بازده مطلق: از تفریق این دو، بازده نسبی به دست می آید.
مثالی از محاسبه بازده نسبی
نحوه محاسبه این بازده را می توان با کمک یک مثال ساده بهتر نشان داد. فرض کنید، صندوق سرمایه گذاری مشترک M1 در یک بازه زمانی خاص 12 درصد بازدهی داشته باشد. چنین بازدهی ممکن است سودآور یا حتی نسبتاً زیاد به نظر برسد، به خصوص وقتی به تنهایی در نظر گرفته شود. با این حال، با توجه به اینکه شاخص معیار MB در بازه زمانی مشابه 20٪ است، بازده نسبی M1 خواهد بود (12٪ – 20٪) = 8٪-. این مقدار منفی این بازده می تواند تصمیمات سرمایه گذاری را از صندوق M1 دور کند. برای درک بهتر به مثال دیگری پرداخته ایم. فرض کنیم یک سرمایه گذاری اولیه 1000 دلاری در پورتفولیوی سرمایه گذاری P1 به 1500 دلار در یک دوره سه ساله افزایش می یابد. با فرض اینکه سبد معیار PB به ارزش 1000 دلار در مدت مشابه به 1200 دلار افزایش یافته است، می توانیم کسرهای زیر را انجام دهیم.
بازده مطلق P1= (1500 دلار – 1000 دلار) / 1000 دلار = 50٪ بازده مطلق PB= (1200 دلار – 1000 دلار) / 1000 دلار = 20٪ بازده نسبی = 50٪ – 20٪ = 30٪.
بنابراین بازدهی نسبی، پرتفوی سرمایه گذاری P1 در یک دوره سه ساله، 30٪ است. این را می توان به صورت سالانه با تقسیم بازدهی نسبی بر تعداد سال بیان کرد. در این مثال، بازده نسبی 30٪ / 3 سال = 10٪ در سال خواهد بود. شکی نیست که تصمیمات سرمایه‌گذاری به نفع پرتفوی P1 است، هرچند مشمول محدودیت ریسک است.
مطالعه بیشتر: حسابداری تورمی چیست ؟
بازده نسبی در مقابل بازده مطلق
چندین تفاوت بین بازده نسبی و مطلق وجود دارد. برخی از این تفاوت ها در زیر ذکر شده است.
- در حالی که با بررسی اسناد سهام و صندوق های مشترک و انجام محاسبات ساده می توان مقادیر بازده مطلق را کاملاً راحت تعیین کرد، محاسبه بازدهی نسبی فرآیند بسیار پر زحمت تری است.
- فرآیند محاسبه بازده نسبی از این جهت انعطاف‌پذیر است که به سرمایه‌گذار اجازه می‌دهد معیار خود را انتخاب کند. از سوی دیگر، فرآیند محاسبه بازده مطلق این واقعیت را که سرمایه گذاران می توانند انتخاب داشته باشند، کاملا نادیده می گیرد.
- این بازده در مقایسه با بازده مطلق به سرمایه گذاران بینش عمیق تری نسبت به عملکرد هر سرمایه گذاری ارائه می دهد. برخلاف بازده مطلق، بازدهی نسبی، مقایسه ای را با یک معیار ارائه می دهد. علاوه بر این، در مواردی که از نرخ تورم به عنوان معیار استفاده می‌شود، بازده نسبی بینشی از رشد آنی پول در اختیار سرمایه‌گذار قرار می‌دهد.
مزایا استفاده از بازده نسبی
- استفاده از این بازده در هر دو بازار نزولی و صعودی می‌تواند عملکرد و بازدهی یک صندوق را اندازه گیری کند.
- کمک به شناسایی آن دسته از وجوهی که بازدهی بهتری نسبت به شاخص دارند
- کمک به تصمیم گیری به مدیران صندوق‌های سرمایه‌گذاری
- روندهای بازار صعودی و نزولی را در نظر می‌گیرد
- برای تعیین بازدهی، افق زمانی بلندمدتی را در نظر می‌گیرد
عوامل موثر بر بازده نسبی
1.هزینه تراکنش‌ها
هزینه تراکنش‌ها بر بازده نسبی صندوق‌های سرمایه‌گذاری تأثیر می‌گذارد. هر چه این هزینه پایین‌تر باشد، این بازده افزایش می‌یابد.
2.بازده کل
یک سرمایه‌گذار می‌تواند برای محاسبه بهتر بازده نسبی، از بازده کل استفاده کند. بازده کل، توزیع‌های صندوق را هنگام محاسبه بازدهی نسبی در نظر می‌گیرد. بنابراین می توان گفت در افزایش بازدهی نسبی بسیار مؤثر است.
3.کارمزد معاملات
هر سال کارمزد صندوق به طور جمعی توسط سهام‌داران صندوق پرداخت می شود. شرکت های سرمایه‌گذاری هنگام محاسبه ارزش خالص دارایی خود، کارمزد صندوق را به عنوان بدهی ثبت می‌کنند. بنابراین می توان گفت که کارمزد صندوق بر ارزش خالص دارایی صندوق که بازده نسبی بر اساس آن محاسبه می‌شود، تأثیر می‌گذارد.
مطالعه بیشتر: آشنایی با امکانات نر م افزار حسابداری پیمانکاری کاوش
سخن آخر
در این مقاله به مفهوم بازده نسبی و مزایا و نحوه محاسبه آن پرداختیم. همان طور که می دانیم یکی از بهترین راهکارها برای محاسبه دقیق میزان بازدهی دارایی‌ها و پروژه‌های سرمایه‌گذاری، استفاده از نرم افزار حسابداری است. نرم افزار حسابداری کاوش فردا به شما کمک می‌کند تا علاوه بر مدیریت دارایی‌ها، سود و زیان هر یک از پروژه‌ها را به صورت دقیق محاسبه کنید.
