انواع بدهی های بانکی چیست؟ بانک‌ها و مؤسسات مالی، بر اساس منابع مالی اعلام‌شده از سوی بانک مرکزی، تسهیلات کوتاه‌مدت و بلندمدت را از محل سپرده‌های قرض‌الحسنه و جاری در اختیار متقاضیان قرار می‌دهند. شما می‌توانید با رعایت شرایط تعیین‌شده، متناسب با نیاز خود از این تسهیلات بهره‌مند شوید.
با دریافت تسهیلات، در واقع یک بدهی بانکی ایجاد می‌کنید که باید در موعد مقرر بازپرداخت شود. در صورتی که بدهی خود را در سررسید تعیین‌شده تسویه نکنید، علاوه بر پرداخت جریمه دیرکرد، در سیستم بانکی به عنوان بدهکار شناخته می‌شوید و امکان دریافت مجدد تسهیلات را از دست خواهید داد.
استفاده از نرم افزار حسابداری در مدیریت بدهی ها اهمیت زیادی دارد؛ زیرا این نرم‌افزارها امکان پیگیری دقیق پرداخت‌ها، تاریخ سررسیدها و گزارش‌دهی‌های مالی را فراهم می‌کنند و کمک می‌کنند تا تصمیمات مالی بهتری اتخاذ شود.
بدهی بانکی چیست؟
پیش از معرفی انواع بدهی های بانکی، برای درک بهتر موضوع، ابتدا به تعریف بدهی بانکی پرداخته‌ایم. در حسابداری، هنگام بررسی ماهیت حساب‌ها بیان شد که اگر از یک شخص حقیقی یا حقوقی مبلغی را قرض بگیرید، شما بدهکار محسوب می‌شوید و موظفید آن را در موعد مقرر بازپرداخت کنید.
حال، اگر این مبلغ را از بانک دریافت کنید، این وجه به عنوان تسهیلات یا وام بانکی در نظر گرفته شده و بدهی حاصل از آن، بدهی بانکی نامیده می‌شود.
مطالعه بیشتر: انواع حساب های پرداختنی و دریافتنی
انواع بدهی های بانکی
در تعریف بدهی بانکی و انواع آن گفتیم که در صورت دریافت وام یا تسهیلات از بانک، به آن بدهکار خواهید شد. بانک نیز در ازای ارائه خدمات اعتباری به مشتریان حقیقی و حقوقی، با دریافت تضامین معتبر، آنها را به عنوان بدهکار بانکی در سیستم خود ثبت می‌کند. انواع بدهی های بانکی شامل وام، تسهیلات و اعتبار بانکی است که متناسب با نیاز خود می‌توانید برای دریافت هر یک اقدام کنید.
وام بانکی
در سیستم بانکداری اسلامی ایران و حسابداری بانکی، وام به تسهیلات قرض‌الحسنه‌ای اطلاق می‌شود که از محل سپرده‌های قرض‌الحسنه جهت کمک به ازدواج یا ایجاد اشتغال توسط بانک‌ها و مؤسسات اعتباری پرداخت می‌شود. این وام‌ها معمولاً با نرخ سود یا کارمزد اندک ارائه شده و دریافت‌کننده موظف است آن را در مدت‌زمان مشخصی بازپرداخت کند.
تسهیلات بانکی
اگرچه در میان مردم تسهیلات و وام اغلب به یک معنا تلقی می‌شوند، اما تسهیلات دامنه وسیع‌تری دارد. در حقیقت، تسهیلات به تأمین منابع مالی برای واحدهای صنعتی و تولیدی اختصاص دارد و بانک‌ها علاوه بر پرداخت این تسهیلات، در سود حاصل از فعالیت‌های اقتصادی نیز مشارکت می‌کنند.
اعتبارات بانکی
در نظام بانکی، اعتبار بر اساس میزان گردش مالی و جریان نقدی افراد حقیقی و حقوقی در یک بازه زمانی مشخص تعیین می‌شود. اعتبار بانکی نشان‌دهنده توانایی فرد در بازپرداخت وام یا تسهیلات دریافتی است و میزان آن مشخص می‌کند که شخص تا چه حد می‌تواند از بانک درخواست تسهیلات یا وام داشته باشد.
مطالعه بیشتر: بدهکار و بستانکار در حسابداری
انواع بدهی های بانکی بر اساس سررسید
پس از آشنایی با مفهوم بدهی بانکی و انواع آن، لازم است بدانید که دریافت تسهیلات یا وام از بانک، تعهد بازپرداختی را به همراه دارد که باید مطابق با اقساط تعیین‌شده انجام شود. در صورتی که در پرداخت اقساط خود کوتاهی کنید، در سیستم بانکی به‌عنوان بدهکار ثبت خواهید شد. این وضعیت نه‌تنها امکان پیگیری مطالبات را برای بانک فراهم می‌کند، بلکه شما را از دریافت خدمات بانکی پس از موعد سررسید اقساط محروم خواهد کرد
اگر این سؤال برای شما پیش آمده که انواع بدهی های بانکی بر اساس سررسید چیست، در ادامه به بررسی انواع آن، شامل بدهی‌های جاری و غیرجاری (بلندمدت)، خواهیم پرداخت.
بدهی های جاری
بدهی جاری، یکی از انواع بدهی‌های بانکی است. اما بدهی جاری دقیقاً چیست؟ به بدهی‌ای گفته می‌شود که در موعد مقرر پرداخت شده باشد یا حداکثر تا دو ماه پس از سررسید تسویه شود. در این صورت، این نوع بدهی در سیستم بانکی تحت عنوان «بدهی جاری» ثبت خواهد شد.
بدهی‌های غیرجاری یا بلندمدت
علاوه بر بدهی جاری، نوع دیگری از بدهی بانکی به نام بدهی غیرجاری وجود دارد که شامل سه دسته اصلی است:
- بدهی سررسید گذشته: اگر بیش از دو ماه اما کمتر از شش ماه از موعد پرداخت اصل و سود تسهیلات یا قطع پرداخت اقساط گذشته باشد، این بدهی در سیستم بانکی به‌عنوان بدهی سررسید گذشته شناخته می‌شود.
- بدهی معوق: اگر از سررسید بازپرداخت اصل و سود تسهیلات بیش از شش ماه و کمتر از هجده ماه گذشته باشد و همچنان اقدامی برای پرداخت انجام نشده باشد، این بدهی در دسته بدهی‌های معوق قرار می‌گیرد.
- بدهی مشکوک‌الوصول: در صورتی که بیش از هجده ماه از سررسید بدهی شما گذشته باشد و هنوز نسبت به پرداخت آن اقدامی نکرده باشید، در سیستم بانکی به‌عنوان بدهکار مشکوک‌الوصول ثبت خواهید شد. این دسته‌بندی به بانک‌ها کمک می‌کند تا وضعیت بدهی‌ها را مدیریت کرده و اقدامات لازم را برای وصول مطالبات انجام دهند.
مطالعه بیشتر: مراحل ثبت و اصلاح صورت مغایرت بانکی
چگونه می‌توان از بدهی بانکی به سود خود بهره برد؟
برای اینکه بدهی بانکی به نفع شما عمل کند، باید از آن به‌عنوان ابزاری برای ایجاد درآمد استفاده کنید. این درآمد نه‌تنها باید هزینه‌های مربوط به سود و کارمزدهای بانکی را پوشش دهد، بلکه باید ارزش افزوده‌ای برای کسب‌وکار شما ایجاد کند. اما اگر بدهی دریافت‌شده در یک بازه زمانی مشخص باعث افزایش درآمد نشود، نه‌تنها سودی نخواهد داشت، بلکه می‌تواند به ضرر شما تمام شود.
روش‌های استعلام بدهی‌های بانکی
بانک‌ها بسته به نیاز افراد، انواع مختلفی از تسهیلات و وام‌ها را ارائه می‌دهند. ممکن است به دلیل تعداد زیاد تسهیلات، تاریخ‌های سررسید اقساط را فراموش کرده باشید. در این شرایط، برای اطلاع از میزان بدهی خود به بانک و تاریخ‌های پرداخت اقساط، می‌توانید از روش‌های مختلف استعلام بدهی‌های بانکی استفاده کنید. این روش‌ها عبارتند از:
- استفاده از سامانه استعلام بدهی‌های بانکی
- مراجعه حضوری به شعبه بانک و استعلام بدهی‌ها با کد ملی
- استفاده از اپلیکیشن‌های همراه بانک و استعلام بدهی‌های بانکی
- سامانه استعلام بدهی‌های بانکی
بانک ملی با هدف کاهش نیاز به مراجعه حضوری به بانک‌ها و تسهیل خدمات بانکی، سامانه‌های مختلفی را برای هر بانک طراحی و راه‌اندازی کرده است. این سامانه‌ها که در نهایت به سامانه بانک مرکزی متصل می‌شوند، با استفاده از کد ملی افراد، میزان بدهی هر شخص را مشخص می‌کنند.
مطالعه بیشتر: دریافت دموی رایگان نرم افزار حسابداری پیمانکاری
چگونه بدهی‌های بانکی خود را مدیریت کنیم؟
مدیریت بدهی‌های بانکی یکی از مسائل حیاتی و چالش‌برانگیز در حوزه مهارت‌های مالی است که بسیاری از افراد با آن مواجه می‌شوند. برای مدیریت صحیح این بدهی‌ها، نیاز به برنامه‌ریزی دقیق و اقدام مطابق با توان مالی خود دارید.
در ابتدا باید درآمد خود را مشخص کرده و بر اساس آن، با در نظر گرفتن دارایی‌های ثابت و هزینه‌های ثابت، نسبت به برنامه‌ریزی برای درآمد باقی‌مانده خود اقدام کنید. همچنین هنگام دریافت تسهیلات، ضروری است که در زمان مقرر نسبت به بازپرداخت آن اقدام نمایید تا از انباشت بدهی جلوگیری شود.
مدیریت بدهی‌های بانکی با داشتن یک برنامه منظم و دقیق ممکن است. برای اینکه برنامه شما به درستی اجرا شود، باید اقدامات زیر را در نظر داشته باشید:
- تهیه فهرست کامل بدهی‌ها
- اولویت‌بندی بدهی‌ها
- بودجه‌بندی ماهانه
- کاهش هزینه‌های غیرضروری
- تشکیل صندوق اضطراری
- افزایش درآمد
- اجتناب از بدهی‌های جدید در صورت عدم افزایش درآمد
نتیجه‌گیری
در شرایط تورمی، پس‌انداز به تنهایی نمی‌تواند برای اقداماتی مانند راه‌اندازی کسب‌وکار، خرید خانه و ماشین کافی باشد. بهترین راهکار در این مواقع برای ایجاد کسب‌وکار جدید، توسعه آن و خرید خانه، دریافت وام یا تسهیلات بانکی است. با ایجاد بدهی بانکی و داشتن یک برنامه مالی دقیق، می‌توانید به اهداف خود برسید.
در این مقاله، تعریفی جامع از انواع بدهی های بانکی ارائه دادیم. در صورت داشتن سوال، پیشنهاد یا نظر، خوشحال می‌شویم که آن را از طریق بخش دیدگاه با ما در میان بگذارید تا کارشناسان ما در سریع‌ترین زمان ممکن به آن پاسخ دهند.
