آیا تاکنون تصمیم به انتقال سوابق بیمه خود به شرکت دیگری گرفته‌اید؟ معمولاً با تغییر شغل و پیوستن به یک سازمان جدید، نیاز به انتقال سوابق بیمه احساس می‌شود. بااین‌حال، این فرایند در گذشته پیچیده و زمان‌بر بود و می‌توانست هزینه‌های زیادی را برای فرد بیمه‌شده به همراه داشته باشد.
در این مقاله، قصد داریم آیین‌نامه اجرایی مربوط به انتقال سوابق بیمه را بررسی کرده و مراحل آن را به‌طور کامل توضیح دهیم. به این ترتیب، در صورت تغییر شغل و نیاز به انتقال بیمه، خواهید دانست که چه اقداماتی باید انجام دهید و با چه مدارکی به سازمان تأمین اجتماعی مراجعه کنید.
به‌کارگیری نرم افزار حسابداری در ثبت و انتقال سوابق بیمه‌ای موجب افزایش دقت، سرعت عمل و کاهش خطای انسانی می‌شود. این نرم‌افزارها اطلاعات مالی و بیمه‌ای را به‌صورت دقیق و سیستماتیک ذخیره و پردازش کرده و از گم شدن اسناد جلوگیری می‌کنند. علاوه بر این، ارتباط با سازمان‌های بیمه‌گر را تسهیل کرده و گزارش‌های جامع و مستندی ارائه می‌دهند.
سابقه بیمه چیست؟
سابقه بیمه شامل اطلاعات و مدت زمانی است که یک فرد در دوران اشتغال خود تحت پوشش بیمه‌های اجتماعی مانند تأمین اجتماعی یا سایر سازمان‌های بیمه‌گر بوده است. این سابقه بیانگر تعداد ماه‌ها یا سال‌هایی است که حق بیمه از طرف فرد یا کارفرمایش به سازمان بیمه‌گر پرداخت شده است.
علاوه بر این، برخی افراد بدون وابستگی به کارفرما، اقدام به پرداخت حق بیمه به‌صورت خویش‌فرما می‌کنند. این بیمه‌ها شامل بیمه مشاغل آزاد، بیمه زنان خانه‌دار و بیمه دانشجویی می‌شود.
مطالعه بیشتر: دریافت دموی رایگان نرم افزار حسابداری بیمه
شرایط انتقال سوابق بیمه
براساس قانون پیشین، حق بیمه سال‌های گذشته متقاضیان بدون تغییر از صندوق مبدأ به صندوق مقصد انتقال می‌یافت. اما در قانون جدید، ابتدا مبلغ حق بیمه تأمین اجتماعی یا کسور بازنشستگی با در نظر گرفتن آخرین نرخ سود اوراق مشارکت اعلام‌شده از سوی بانک مرکزی در زمان درخواست، توسط صندوق مبدأ محاسبه و بهروزرسانی می‌شود.
سپس، این مبلغ همراه با اصل حق بیمه به صندوق مقصد منتقل می‌شود. در این فرآیند، متقاضی موظف به پرداخت مابه‌التفاوت تعیین‌شده طبق مقررات صندوق مقصد است که امکان پرداخت آن به‌صورت اقساطی نیز فراهم شده است.
مطالعه بیشتر: بررسی انواع بیمه ها: کدام بیمه برای شما مناسب است؟
مراحل انتقال سوابق بیمه
براساس ماده 10 آیین‌نامه، مراحل انتقال سوابق بیمه‌ای شامل چهار مرحله زیر است:
بیمه‌شده یا بازماندگان واجد شرایط او درخواست انتقال سوابق بیمه‌ای را به صندوق بازنشستگی مقصد ارائه می‌کنند. این صندوق موظف است پس از بررسی درخواست و تطبیق آن با ضوابط مربوطه، حداکثر ظرف یک ماه از تاریخ دریافت درخواست، آن را به صندوق بازنشستگی مبدأ ارسال کند.
صندوق بازنشستگی مبدأ باید ظرف 30 روز کاری از تاریخ دریافت درخواست، سوابق بیمه‌ای قابل انتقال را مشخص کرده و حق بیمه قابل انتقال (شامل سهم بیمه‌شده و کارفرما) را با در نظر گرفتن قوانین و این آیین‌نامه محاسبه و بهروزرسانی کند. همچنین، پس از کسر سهم درمان مطابق با تبصره 2 ماده 3 قانون، نتایج را به صندوق بازنشستگی مقصد اعلام نماید.
صندوق بازنشستگی مقصد موظف است مابه‌التفاوت موردنظر را بر اساس ماده 4 قانون محاسبه کرده و ظرف 10 روز کاری به متقاضی اعلام کند. متقاضی نیز باید حداکثر ظرف 10 روز کاری، تأیید یا انصراف خود را اعلام نماید.
در صورت تأیید متقاضی، صندوق بازنشستگی مقصد مراتب را به صندوق مبدأ اطلاع می‌دهد تا فرآیند واریز وجوه انجام شود. این انتقال باید به گونه‌ای باشد که از زمان اعلام صندوق مقصد به صندوق مبدأ تا واریز وجوه، بیش از سه ماه طول نکشد.
مطالعه بیشتر: چگونه مبلغ خرید سابقه بیمه خود را محاسبه کنیم؟
مدارک لازم برای انتقال سوابق بیمه
متقاضیانی که قصد انتقال سوابق بیمه‌ای خود را دارند، باید مدارک مورد نیاز را به همراه داشته باشند. این مدارک شامل موارد زیر است:
- تصویر حکم قطع همکاری یا تغییر نظام بیمه‌ای، مشروط بر اینکه متقاضی در زمان ارائه درخواست، سابقه بیمه‌پردازی داشته باشد.
- ثبت درخواست انتقال سوابق بیمه‌ای در دفتر شعبه صندوق بیمه توسط متقاضی.
- مکاتبه شعب صندوق‌های بازنشستگی برای دریافت مدارک مربوط به انتقال کسور بازنشستگی متقاضی به سایر صندوق‌های بیمه، ازجمله صندوق بازنشستگی تأمین اجتماعی.
- احراز مدارک لازم برای انتقال کسور بازنشستگی که باید توسط مسئول امور فنی بیمه‌شدگان در شعبه صندوق بیمه‌ای مربوطه انجام شود.
- در صورتی که انتقال سوابق بیمه‌ای متقاضی از سوی شعبه صندوق تأیید شود، واحد اجرایی موظف است اطلاعات لازم را به صندوق بیمه مربوطه ارسال کند تا صندوق بازنشستگی کشوری اقدامات لازم را برای نهایی‌سازی انتقال سوابق بیمه‌ای انجام دهد.
مطالعه بیشتر: دریافت دموی رایگان نرم افزار حسابداری پیمانکاری
نحوه انتقال سوابق بیمه
انتقال سوابق بیمه‌ای به معنای انتقال اطلاعات بیمه‌ای فرد از یک کارفرما یا سازمان به کارفرما یا سازمان دیگر است. این فرآیند شبیه به معرفی یک کارمند جدید به سیستم بیمه‌ای می‌باشد. به‌طور معمول، این انتقال برای افرادی انجام می‌شود که شغل خود را تغییر داده‌اند و می‌خواهند سوابق بیمه‌ای خود را در محل کار جدید ادامه دهند. در تصویر زیر، نحوه انجام این فرآیند و یک مثال عملی به‌طور دقیق توضیح داده شده است.
مزایای آیین‌نامه اجرایی قانون نقل و انتقال سوابق بیمه‌ای آیین‌نامه اجرایی قانون نقل و انتقال سوابق بیمه‌ای برای بیمه‌شدگان، کارفرمایان و حتی سازمان‌های بیمه‌ای مزایای زیادی دارد. این مزایا به‌طور کلی موجب تسهیل فرآیند انتقال سوابق بیمه‌ای و حفظ حقوق بیمه‌شدگان هنگام تغییر شغل یا کارفرما می‌شود. برخی از مهم‌ترین مزایای این آیین‌نامه عبارتند از:
- حفظ پیوستگی سوابق بیمه‌ای
- جلوگیری از مشکلات در محاسبه مستمری و حقوق بازنشستگی
- تسهیل در تغییر شغل یا کارفرما
- شفاف‌سازی سوابق بیمه‌ای
- حمایت از حقوق کارگران و بیمه‌شدگان
- تسریع در فرآیند انتقال سوابق بیمه‌ای
- تقویت اعتماد عمومی به سیستم تأمین اجتماعی
- تسهیل دسترسی به خدمات درمانی و بیمه‌ای
- افزایش انگیزه کارفرمایان برای رعایت قوانین بیمه‌ای
مواد اصلی قانونی در بخشنامه جدید انتقال سوابق بیمه
در این بخش به توضیح ماده‌های قانونی مهم بخشنامه جدید انتقال سوابق بیمه خواهیم پرداخت:
ماده 1: این ماده به تعریف اصطلاحات موجود در قانون نقل و انتقال سوابق بیمه یا کسور بازنشستگی، از جمله واژه‌هایی مانند “قانون”، “وزارت”، “پنجره واحد”، “بازماندگان بیمه‌شده”، “حق بیمه” و “ما به‌التفاوت” می‌پردازد.
ماده 3: شرایط انتقال سوابق بیمه برای تمام افراد با شرایط زیر انجام می‌شود:
کسانی که از محل کار قبلی خود اخراج یا منتقل شده‌اند، و همچنین کسانی که به دلیل استعفا، بازخرید خدمت، انفصال دائم و یا تغییرات ساختاری، دیگر تحت پوشش صندوق بازنشستگی قبلی نیستند.
افرادی که به دلیل تغییرات در ضوابط قانونی صندوق بازنشستگی یا تغییر وضعیت استخدامی باید به صندوق بازنشستگی جدید منتقل شوند.
ماده 4: در صورتی که سوابق بیمه یک شخص در صندوق‌های مختلف بازنشستگی همپوشانی داشته باشد، سابقه درخواست شده توسط متقاضی پذیرفته می‌شود.
ماده 6: در شرایط زیر انتقال سوابق بیمه امکان‌پذیر نیست:
اگر حق بیمه دریافتی در سوابق بیمه شخص طبق قانون برگشت داده شده باشد.
پس از دریافت حقوق بازنشستگی، ازکارافتادگی یا حقوق بازماندگان، امکان انتقال سوابق بیمه از صندوق پرداخت‌کننده حقوق به صندوق‌های بازنشستگی دیگر وجود ندارد.
ماده 8: این ماده به نحوه محاسبه و بهروزرسانی کسور بازنشستگی و حق بیمه هنگام انتقال از یک صندوق بازنشستگی به صندوق دیگر می‌پردازد. طبق این ماده، تبدیل وجوه حق بیمه بر اساس نرخ اوراق مشارکت است و مسئولیت پرداخت به‌روزرسانی‌های گذشته بر عهده بیمه‌شده نیست، بلکه صندوق باید آن را پرداخت کند.
ماده 10: در این ماده تنها پرداخت ما به تفاوت همپوشانی دو صندوق بازنشستگی به عهده بیمه‌شده است.
ماده 12: بیمه‌شده می‌تواند مبلغ ما به تفاوت همپوشانی را به صورت اقساط پرداخت کند و پس از تسویه کامل یا پرداخت یکجا طی 3 ماه، سوابق بیمه از صندوق مبدا به صندوق مقصد منتقل می‌شود.
ماده 23: محاسبه مستمری صندوق‌های بازنشستگی بر اساس سوابق بیمه‌ای به این صورت است که میانگین نسبت حقوق مشمول کسور هر سال به کمترین حقوق در همان سال (در دو سال آخر بیمه‌پردازی) ضربدر کمترین حقوق در زمان بازنشستگی، تقسیم بر 30 و سپس ضربدر سنوات بیمه‌پردازی می‌شود.
ماده 25: بیمه‌شده یا بازماندگان او می‌توانند از طریق کارفرما یا شخصاً درخواست برقراری مستمری را همراه با سوابق بیمه‌ای خود در صندوق‌های دیگر ارائه دهند. صندوق بازنشستگی مقصد باید ظرف 10 روز از طریق پنجره واحد و استعلام سوابق بیمه‌شده از صندوق‌های دیگر، شرایط برقراری مستمری بازنشستگی، ازکارافتادگی و فوت شخص را بررسی کند و براساس قوانین، مستمری بیمه‌شده یا بازماندگان را تعیین کرده و به صندوق‌های مربوطه اعلام کند.
صندوق بازنشستگی مقصد باید نتایج را به صندوق‌های مبدأ اعلام کند و صندوق مبدأ نیز باید در مدت 10 روز مستمری مربوطه را محاسبه و واریز کند.
مطالعه بیشتر: آشنایی با قوانین بیمه در حسابداری
چه افرادی می‌توانند از این آیین‌نامه استفاده کنند؟
شاید برای شما این سوال پیش آمده باشد که چه کسانی می‌توانند از آیین‌نامه انتقال سوابق بیمه‌ای بهره‌مند شوند. این گروه‌ها شامل موارد زیر هستند:
- بیمه‌شدگان شاغل: این گروه شامل افرادی است که در زمینه‌های مختلف فعالیت می‌کنند:
- کارگران: افرادی که در واحدهای تولیدی، خدماتی یا تجاری فعالیت دارند و بیمه شده‌اند. در صورت تغییر کارفرما یا شغل، می‌توانند سوابق بیمه‌ای خود را به کارفرمای جدید منتقل کنند.
- کارمندان و کارکنان: کسانی که در بخش‌های دولتی یا خصوصی شاغل هستند و در صورت انتقال از یک سازمان به سازمان دیگر می‌توانند سوابق بیمه‌ای خود را جابه‌جا کنند.
- کارگران خوداشتغال و مشاغل آزاد: افرادی که به‌طور مستقل فعالیت می‌کنند و خود بیمه‌پرداز هستند (مانند پزشکان، مهندسان، وکلا، مشاوران، فریلنسرها و غیره) می‌توانند از طرح انتقال سوابق بیمه بین صندوق‌های بازنشستگی استفاده کنند.
- بیمه‌شدگان مشمول قانون کار: کسانی که در مشاغل مشمول قانون کار فعالیت دارند و در صورت تغییر شغل، می‌توانند سوابق بیمه‌ای خود را انتقال دهند. این انتقال ممکن است به‌خاطر تغییر شغل یا نوع قرارداد باشد.
- کارمندان بازنشسته که مجدداً مشغول به کار می‌شوند: افرادی که به بازنشستگی رسیده‌اند و سپس دوباره وارد بازار کار می‌شوند، می‌توانند از این آیین‌نامه برای انتقال سوابق بیمه‌ای خود استفاده کنند.
- کارفرمایان جدید: کارفرمایانی که افراد جدیدی را استخدام می‌کنند، باید سوابق بیمه‌ای آن‌ها را ثبت کنند و در فرایند انتقال سوابق بیمه‌ای از کارفرمای قبلی همکاری نمایند تا از انتقال صحیح سوابق بیمه‌ای اطمینان حاصل شود.
- و افراد با سوابق بیمه‌ای قطع شده: کسانی که به‌خاطر قطع رابطه شغلی سوابق بیمه‌ای آن‌ها ناقص شده و اکنون شغل جدیدی پیدا کرده‌اند، می‌توانند از کارفرمای قبلی یا سازمان تأمین اجتماعی درخواست انتقال سوابق بیمه‌ای خود را نمایند.
- افرادی که نوع بیمه خود را تغییر می‌دهند: در صورتی که بیمه‌شده‌ای نوع بیمه خود را تغییر دهد (مثلاً از بیمه کارگری به بیمه مشاغل آزاد یا بیمه اختیاری)، می‌تواند از این آیین‌نامه برای انتقال سوابق بیمه‌ای خود استفاده کند.
شرایط سنی لازم برای بازنشستگی طبق این آیین‌نامه چگونه است؟
آیین‌نامه انتقال سوابق بیمه‌ای به تنهایی موجب تغییر شرایط سنی برای بازنشستگی نمی‌شود؛ اما طبق قوانین تأمین اجتماعی ایران، شرایط سنی برای بازنشستگی به شرح زیر است:
1-بازنشستگی عادی
- مردان: برای بازنشستگی عادی، باید 60 سال سن داشته باشند.
- زنان: برای بازنشستگی عادی، باید 55 سال سن داشته باشند.
2-بازنشستگی پیش از موعد
افرادی که شرایط خاص دارند و می‌خواهند قبل از رسیدن به سن بازنشستگی عادی از مزایای آن استفاده کنند، می‌توانند با توجه به شرایط زیر از بازنشستگی پیش از موعد بهره‌مند شوند:
- مردان: مردانی که حداقل 25 سال سابقه بیمه دارند، می‌توانند پیش از 60 سالگی بازنشسته شوند.
- زنان: زنان با حداقل 20 سال سابقه بیمه‌پردازی، می‌توانند پیش از 55 سالگی بازنشسته شوند.
3-بازنشستگی بر اساس سنوات خدمت
در صورتی که بیمه‌شده به دلیل دارا بودن سنوات طولانی‌مدت بیمه‌پردازی (مثل 35 سال بیمه‌پردازی) بخواهد بازنشسته شود، می‌تواند تحت شرایط خاصی قبل از رسیدن به سن قانونی بازنشستگی از مزایای آن بهره‌مند گردد.
4-انتقال سوابق بیمه‌ای و تأثیر آن بر بازنشستگی
آیین‌نامه اجرایی انتقال سوابق بیمه‌ای به بیمه‌شدگان این امکان را می‌دهد که در صورت تغییر شغل یا کارفرما، سوابق بیمه‌ای خود را از یک سازمان به سازمان دیگر منتقل کرده و بدون وقفه از مزایای بیمه بازنشستگی، درمان و سایر خدمات تأمین اجتماعی بهره‌مند شوند.
سوالات متداول-انتقال سوابق بیمه
مستمری جمع چیست؟
مستمری جمع به معنای دریافت مستمری از چند صندوق بازنشستگی بر اساس میزان سابقه پرداخت بیمه است.
انتقال سوابق بیمه بین صندوق‌ها چگونه است؟
انتقال سوابق بیمه‌ای بین صندوق‌ها مانند سازمان تأمین اجتماعی و صندوق بازنشستگی کشوری طبق ضوابط خاص انجام می‌شود، به‌ویژه برای افرادی که شغل خود را تغییر داده‌اند و قصد دارند سوابق بیمه‌ای خود را تجمیع کنند.
انتقال سوابق بیمه دانشجویی چگونه است؟
برای انتقال سوابق بیمه دانشجویی به بیمه تأمین اجتماعی، فرد باید پس از فارغ‌التحصیلی با ارائه مدارک مانند کارت دانشجویی، گواهی فارغ‌التحصیلی و مستندات بیمه، درخواست انتقال را ثبت کند. در صورت اشتغال، سوابق به بیمه شغلی منتقل و در صورت بیکاری، به بیمه اختیاری انتقال می‌یابد.
چطور می‌توان سوابق بیمه خصوصی را به بیمه دولتی منتقل کرد؟
برای انتقال سوابق بیمه خصوصی به دولتی، فرد باید سوابق بیمه‌ای خود را جمع‌آوری کرده، به سازمان بیمه دولتی مراجعه کند و مدارک لازم را ارائه دهد. ممکن است نیاز به پرداخت تفاوت‌های بیمه‌ای نیز باشد.
انتقال سوابق بیمه خودرو و شخص ثالث چگونه است؟
انتقال تخفیف بیمه شخص ثالث به خودروی جدید فقط در صورتی که خریدار از خانواده درجه یک بیمه‌شده باشد امکان‌پذیر است. تخفیف‌ها به‌طور سالانه افزایش می‌یابد و افراد می‌توانند با دریافت گواهی تخفیف‌ها را حفظ کنند تا زمان خرید خودروی جدید.
